Ο ΤΑΞΙΑΡΧΟΣ Ε.Α ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΣΙΑΡΔΗΣ << Η ΜΑΧΗ ΠΟΥ ΚΡΑΤΗΣΕ ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΤΙΣ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ >>

Ο Ταξίαρχος ε.α. Ανδρέας Πασιαρδής με αφορμή τα όσα δημοσιοποίησε ToThemaOnline για τα όσα έγιναν στις 16 Αυγούστου του 1974 στη Δυτική Λευκωσία, μας απέστειλε γραπτώς τις θέσεις του.

Παραθέτουμε αυτούσιες τις θέσεις του:

«Είμαι ο Ταξίαρχος ε.α. Πασιαρδής Ανδρέας. Το 1974 έφερα τον βαθμό του Λοχαγού ΠΖ του Κυπριακού Στρατού. Κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων του 1974 εκτελούσα χρέη Διοικητού του 1/212ΤΕ. Διοικητής του 2/212ΤΕ ήταν ο Ε/Ε Υπολοχαγός ΠΖ Μιχόπουλος Κωνσταντίνος, Υποστράτηγος ε.α. σήμερα. Διοικητής του 3/212ΤΕ ήταν ο αείμνηστος Ε/Κ Λοχαγός ΠΖ Γεώργιος Χατζηδαμιανού Ταξίαρχος ε.α.. Διοικητής του Τάγματος ήτο ο Ε/Κ Ταγματάρχης ΠΖ Αχιλλείδης Κωνσταντίνος, Υποστράτηγος ε.α. σήμερα.

Συμφωνώ με όσα αναφέρει ο Υποστράτηγος ε.α. κ. Κ Αχιλλείδης όπως αυτά καταγράφονται στα πιο πάνω κείμενα του τα οποία μου έχει κοινοποιήσει.  Υπάρχει μόνον μικρή επιφύλαξη ως προς τις ώρες.  Όσον αφορά γεγονότα που αφορούν τον Λόχο μου έχω ιδίαν αντίληψη.  Όσον αφορά άλλα γεγονότα της Μονάδος μου αυτά τα γνωρίζω γιατί την περίοδο αμέσως μετά τις επιχειρήσεις τα συζητούσαμε με τους Αξιωματικούς αλλά και τους οπλίτες όλης της Μονάδος.  Πέραν αυτών, μετά από έρευνα, ενημερώθηκα και για τα υπόλοιπα γεγονότα.

Δεν θα επαναλάβω τη διάταξη του Τάγματος και των Λόχων του αφού την αναφέρει πολύ κατατοπιστικά ο καθ’ ύλη αρμόδιος ο Διοικητής μας κ Αχιλλείδης στον χρονολογικό του πίνακα.  Όσον αφορά τον Λόχο μου αναφέρω τα ακόλουθα. Το 11οΤ.Σ. ήταν εγκαταλελειμμένο από τις 23/7/1974.  Την 7/8/1974 με διαταγή του κ. Αχιλλείδη εγκαταστάθηκα αμυντικά με δύο Διμοιρίες του Λόχου μου μέσα στο στρατόπεδο του 11ου Τ.Σ. Την 14/8/1974 με το Π.Φ. μας επιτέθηκαν τα τουρκικά άρματα, υποστηριζόμενα από το ΠΒ και τους όλμους 4,2’’. Ακολούθως μας προσέβαλε και η Τουρκική Αεροπορία.  Ο Λόχος διέθετε ένα Α/Τ 3,5’’ και σε κάποια περίπτωση ο στρατιώτης χειριστής του Α/Τ χρησιμοποίησε ατυχώς το μπαζούκας, με αποτέλεσμα να του πέσει ο σωλήνας κάτω, να αποσυνδεθεί το μανιατό και να μην δίνει ρεύμα για εκτόξευση άλλου βλήματος.  Στην συνέχεια το πρώτο άρμα πλησίασε τις θέσεις μας, έριξε το πρώτο βλήμα πάνω στο φυλάκιο της πύλης, το διέλυσε και ταυτόχρονα ο στρατιώτης χειριστής του Α/Τ τραυματίστηκε από τα αέρια.



Δεν διαθέταμε οιονδήποτε άλλο Α/Τ όπλο για να σταματήσουμε τα άρματα παρά μόνον τον ατομικό μας οπλισμό.  Τα άρματα τουλάχιστον αρχικά ήταν τρία και πλησίαζαν το στρατόπεδο με άλματα πολυβολώντας μας και βάλλοντας εναντίον μας με τα πυροβόλα τους.  Την ίδια ώρα μας κτυπούσε και η Τουρκική αεροπορία, το πυροβολικό και οι όλμοι.  Εμείς τους αντιμετωπίσαμε, όσον ήταν δυνατόν, για να τους καθυστερήσουμε, μόνον με τον ατομικό μας οπλισμό.

Γύρω στις 09.00 διέταξα την απαγκίστρωση-σύμπτυξη προς το μεγάλο χωράφι που κατέληγε στο εργοστάσιο Καϊσή.  Τα τουρκικά άρματα εκείνη την ώρα είχαν ήδη εισέλθει εντός του στρατοπέδου και κτυπούσαν ότι έβρισκαν μπροστά τους και κινδύνεψε η ζωή των ανδρών του Λόχου και εμένα του ιδίου. Κατά την σύμπτυξη μας προς του Καϊσή μέσω του μεγάλου χωραφιού ο 2/212 ΤΕ του Υπολοχαγού Μιχόπουλου ο οποίος ήτο ταγμένος αμυντικά στου Καϊσή μας βοήθησε με όλα τα εις διάθεση του μέσα να συμπτυχθούμε χωρίς απώλειες, παρά μόνον τραυματισμούς, παρά το ότι το χωράφι αυτό εβάλλετο με ΠΒ και όλμους του εχθρού.

Μετά από δεκάλεπτο σταθμό στην έδρα του Λόχου του κ. Μιχόπουλου τότε σε φάλαγγα  κατ’ άνδρα κατευθυνθήκαμε στην έδρα του Λόχου μου εκεί που σήμερα βρίσκεται το εστιατόριο ΠΡΟΣΗΛΙΟ στη Μακεδονίτισσα. Πρώτο μέλημα ήταν να επικοινωνήσω τηλεφωνικώς κατ’ ευθεία με τον Διοικητή μου κ. Αχιλλείδη ο οποίος εβρίσκετο στο Σταθμό Διοικήσεως του Τάγματος στην Αντιπροσωπεία Κολοκασίδη.

Ο Διοικητής, μου έδωσε διαταγή να πάρω τους στρατιώτες μου και να εγκατασταθώ στη Σχολή Γρηγορίου για να βοηθήσουμε τα μαχόμενα Τμήματα της ΕΛΔΥΚ.  Ανασυγκρότησα τον Λόχο και παίρνοντας δέκα εθελοντές ξεκινήσαμε για την Σχολή Γρηγορίου, για αναγνώριση,  γιατί δεν ξέραμε τι υπήρχε εκεί πάνω.

Το δρομολόγιο που ακολούθησα ήταν από εκεί που βρίσκεται σήμερα το Κέντρο Γενετικής (ύψωμα 190 όπως είναι γνωστό σήμερα ή ΣΥΤΑ όπως το λέγαμε τότε). Όταν έφτασα γύρω στα 100-150 μέτρα νότια της Σχολής Γρηγορίου, πρέπει να ήταν γύρω στις 12 το μεσημέρι, γινόταν πραγματικά χαμός εκεί.  Έπεφτε μεγάλος όγκος πυρών πυροβολικού και όλμων 4,2’ του εχθρού.  Τότε διέταξα τους στρατιώτες να πέσουν κάτω για να προστατευτούν.  Εγώ είδα μπροστά μου μια τρύπα σαν όρυγμα και πήδηξα μέσα.  Με έκπληξη μου αντιλήφθηκα ότι προσγειώθηκα στα πόδια ενός ατόμου που βρισκόταν εκεί μέσα.  Ήταν ο Διμοιρίτης των όλμων 81χιλ της ΕΛΔΥΚ, ο Υπολοχαγός ΠΖ  Πίος Στέφανος.  Με τον εν λόγω Αξιωματικό συναντηθήκαμε το 1980 σαν Ταγματάρχες συμφοιτητές στη Ανωτέρα Σχολή Πολέμου στη Θεσσαλονίκη.

Μετά που μειώθηκε ο καταιγισμός πυρός έδωσα το σύνθημα να προχωρήσουμε και τότε είδα ότι προς την δυτική πλευρά του υψώματος, δηλαδή εκείνη που έβλεπε προς το στρατόπεδο του 11ουΤ.Σ., υπήρχαν εκεί ακροβολισμένοι 5-6 άνδρες.  Πλησιάζοντας κοντά τους, είδα ότι επικεφαλής τους ήταν ο έφεδρος Ανθυπολοχαγός Χαράλαμπος Πέτσας εθελοντής που ήρθε από την Αγγλία.  Όπως μου είπε αργότερα, βρισκόταν στο έμπεδο της Αθαλάσσας και στις 13 Αυγούστου 74 ο Διοικητής μας ο κ. Αχιλλείδης είχε πάει στο έμπεδο και ζήτησε στρατιώτες για να εγκαταστήσει εντός της Σχολής Γρηγορίου. Έτσι ο Ανθλγός Χ. Πέτσας μαζί με ένα αριθμό στρατιωτών εγκατεστάθη στο ύψωμα της Σχολής από τις 13/8/74.

Ακολούθως μπήκα μέσα στην Σχολή και έκανα αναγνώριση γιατί δεν γνώριζα εαν κατελήφθη ή όχι από τον εχθρό. Μέσα στη Σχολή διαπίστωσα ότι δεν υπήρχε κανείς. Στην συνέχεια, αφού ενέταξα στον Λόχο και τον Ανθλγό Πέτσα με τους στρατιώτες του, έστειλα πίσω ένα Αξιωματικό και ένα στρατιώτη για να οδηγήσουν και τους υπόλοιπους άνδρες του Λόχου πάνω στη Σχολή.  Επικεφαλής των ανδρών αυτών ήταν ο Υποδιοικητής του Λόχου έφεδρος Ανθλγός ΠΖ Προύντζος Κώστας.

Αφού έγινε αναγνώριση της περιοχής τότε έγινε και η ανάθεση τομέα στο κάθε Τμήμα.  Στην ανατολική πλευρά που έβλεπε προς την Λευκωσία Διοικητής του Τμήματος ο Υποδιοικητής του Λόχου Ανθλγός Προύντζος Κώστας με ομαδάρχες τους κληρωτούς Λοχίες Μαληκκίδη Χρήστο (σημερινό Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας της Κύπρου) και Σεργίδη Χρήστο. Στη βόρεια πλευρά του υψώματος που έβλεπε προς το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ καθήκοντα Διμοιρίτου εκτελούσε ο έφεδρος Ανθλγός  Χριστοφή Στέλιος και ομαδάρχες οι έφεδροι Ανθυπίλαρχος Συρίμης Αλέκος και Ανθυπολοχαγός Λοϊζου Σίμος. Μαζί τους μεταξύ άλλων και οι έφεδροι Λοχίας Ασπρομάλλης Χαράλαμπος και στρατιώτης Κοκκολής Γιάννης ο οποίος χειρίζετο το μοναδικό πολυβόλο Μπράουνιγκ 0.30χιλ το  οποίο διαθέταμε πάνω στο ύψωμα. Στην δυτική πλευρά που έβλεπε προς το στρατόπεδο του 11ου ΤΣ καθήκοντα Διμοιρίτη εκτελούσε ο έφεδρος Ανθλγός Πέτσας Χαράλαμπος. Εκεί στο ύψωμα της Σχολής Γρηγορίου θυμούμαι ήταν ο Κέντας Χρήστος, ο Θεοδώρου Κώστας, ο Γιαννακού Παναγιώτης, ο Πασιάς Ανδρέας, ο Ττελιάς Θεόδουλος, ο έφεδρος Ανθλγός Τουμπουρής Κώστας, ο Παπακυπριανού Ανδρέας, ο Πιπέρης Κώστας, ο Χριστοφή Γιαννάκης, ο Δημητριάδης Ανδρέας, ο Ανθλγός Χαραλάμπους Ανδρέας, ο Χ’Σοφοκλέους Ιωάννης και πολλοί άλλοι. Ας με συγχωρήσουν οι υπόλοιποι που δεν τους θυμάμαι. Με διαταγή του κ Αχιλλείδη ο έφεδρος Ανθλγός Πιερής Θεοφάνης του 1/212ΤΕ ετάχθη αμυντικά με μια ομάδα επί του υψώματος 190 (Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής ή ΣΥΤΑ). Η ομάδα αυτή διέθετε και ένα πολυβόλο Μπράουνιγκ 0.50χιλ. Ε/Β. Μαζί με τον Ανθλγό Πιερή και οι έφεδροι Κατσούρης Κύπρος, ο Γιώργος ο Αρμένιος ο οποίος ήταν εθελοντής και άλλοι. Είχαν αποστολή να καλύψουν τυχόν σύμπτυξη μας από την Σχολή Γρηγορίου ή και της ΕΛΔΥΚ από το στρατόπεδο της.

Το ύψωμα της  Σχολής Γρηγορίου εδέσποζε όλης της περιοχής και είναι βέβαιο πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ο εχθρός είχε ΑΝΣΚ την κατάληψη του υψώματος αυτού.  Αυτός ο οποίος κατείχε το ύψωμα μπορούσε να ελέγχει τους γύρω πεδινούς χώρους καθώς και τα γύρω υψώματα. Με τον κατάλληλο οπλισμό, Α/Τ και πολυβόλα θα εμπόδιζε την εισχώρηση του εχθρού. Όμως τέτοιος οπλισμός δεν υπήρχε πλην ενός πολυβόλου Μπράουνιγκ 0.30χιλ. Σίγουρα το ύψωμα διασφάλιζε το μόνο δρομολόγιο διαφυγής της ΕΛΔΥΚ που μαχόταν στο στρατόπεδο της και αυτό μέχρι ενός σημείου καθότι υπήρχε παντελής έλλειψη Α/Τ.

Για καλύτερη τοπογραφική ενημέρωση λέω τα ακόλουθα.  Μπροστά από το ύψωμα της Σχολής Γρηγορίου (βόρεια) σε μια απόσταση από την Σχολή γύρω στα 70 μέτρα περνούσε ο κύριος δρόμος Λευκωσίας-Μόρφου.  Το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ βρισκόταν βορειοδυτικά της Σχολής Γρηγορίου και περί τα 200 μέτρα απόσταση.  Κατ’ ευθεία προς βορρά του υψώματος της Σχολής (δηλαδή μπροστά) σε απόσταση περίπου 500 μέτρων, κάτω μέσα στον κάμπο, βρισκόταν το στρατόπεδο της ΤΟΥΡΔΥΚ.  Στα βορειοανατολικά της Σχολής Γρηγορίου ήταν τα δύο Αγγλικανικά Νεκροταφεία σε μια απόσταση περίπου 220 μέτρα και βορείως του κύριου δρόμου Λευκωσίας-Μόρφου.  Στα ανατολικά της Σχολής Γρηγορίου (στα δεξιά δηλαδή) βρίσκεται το ύψωμα του Αρμενικού Νεκροταφείου σε μια απόσταση περίπου 550 μέτρων από την κορυφή του.  Νοτιοανατολικά της Σχολής βρίσκεται το ύψωμα 180 (ή ΜΑΖΤΑ όπως το λέγαμε τότε) σε απόσταση περίπου 450 μέτρων και νοτίως της Σχολής το ύψωμα 190 (ή ΣΥΤΑ όπως το λέγαμε τότε) σε απόσταση περίπου 450 μέτρων.  Μεταξύ του υψώματος της Σχολής Γρηγορίου και της προέκτασης προς Νότο (190) και του υψώματος 180 παρεμβάλλεται αναπεπταμένο έδαφος, εκεί που έγινε η μάχη με τα άρματα την 16η Αυγούστου 74 το απόγευμα.  Στα δυτικά (αριστερά) του υψώματος της Σχολής Γρηγορίου βρίσκεται το μεγάλο δυτικό χωράφι (εκεί όπου κάναμε την σύμπτυξη από το 11οΤ.Σ.) και δυτικότερα, στο βάθος, σε μια απόσταση περίπου 1500 μέτρων το στρατόπεδο του 11ουΤ.Σ.. Ακριβώς δυτικά της Σχολής παρεμβάλλεται ένα μικρό ύψωμα (ύψωμα Β’ όπως αναφέρεται από την ΕΛΔΥΚ) σε μια απόσταση περίπου 230 μέτρων από την Σχολή.  Νοτιοδυτικά της Σχολής σε μια απόσταση περίπου 800 μέτρων ευρίσκετο το εργοστάσιο με τα υψώματα Καϊσή. Νοτιοδυτικότερα ήταν η Φάρμα Κομήτη η οποία εφάπτετο της εισόδου του περιφραγμένου χώρου του αεροδρομίου (επανδρωμένη από την 3η Διμοιρία του Λόχου μου με Διμοιρίτη τον έφεδρο Ανθλγό Ασπρομάλλη Γεώργιο). Οι αποστάσεις είναι κατά προσέγγιση.

Καθ’όλη την διάρκεια του τριημέρου 14-16 Αυγ 74 το ύψωμα της Σχολής Γρηγορίου συνεχώς εβάλλλετο χωρίς ανάπαυλα από όλα τα επίγεια μέσα, ευθυτενούς και καμπύλης τροχιάς, που διέθετε ο εχθρός. Πίσω από το στρατόπεδο της ΤΟΥΡΔΥΚ δηλαδή βορείως αυτού υπήρχε ουλαμός αρμάτων του εχθρού ο οποίος έβαλλε, όπως το πυροβολικό, κατά της Σχολής αλλά και προς άλλους στόχους.  Αυτά φαινόντουσαν με γυμνό μάτι.  Υπήρχε πολυβολείο στο στρατόπεδο της ΤΟΥΡΔΥΚ το οποίο έβαλλε κατά των θέσεων μας.  Μέσα από τα δύο Αγγλικανικά Νεκροταφεία υπήρχαν ακροβολιστές που κατά διαστήματα έβαλλαν εναντίον μας.  Επίσης πυρά δεχόμασταν και από την πλευρά του 11ουΤ.Σ..  Η αεροπορία προσέβαλλε κατά διαστήματα με σφοδρότητα τις θέσεις μας.

Όπως πολύ ορθά αναφέρει ο κ. Αχιλλείδης την 14/8/74 το απόγευμα, μετά από αίτημα του Τάγματος, Ουλαμός 3 αρμάτων Τ34 κατέφθασε στην Σχολή Γρηγορίου προς ενίσχυση της τοποθεσίας δια ανακατάληψη των απωλεσθεισών θέσεων.  Δεν έγινε όμως κατορθωτή η ανακατάληψη του 11ουΤ.Σ. διότι υπήρχε ισχυρή εχθρική παρουσία αρμάτων μάχης.  Τα άρματα μάχης τα δικά μας βοήθησαν ιδιαίτερα την τοποθεσία διότι ανέκοψαν οιανδήποτε επιθετική ενέργεια των Τούρκων από τη πλευρά του 11ουΤ.Σ. και τους καθήλωσαν εκεί στο 11οΤ.Σ..  Τα άρματα Τ34 απεχώρησαν από τη Σχολή Γρηγορίου γύρω στις 9 το βράδυ για άλλη αποστολή.

Από την 14η το μεσημέρι μέχρι την 16η Αυγούστου74 και περί ώρα 1400-1430 διατηρούσαμε σταθερά τις θέσεις μας πάνω στη Σχολή Γρηγορίου παρά τον μεγάλο όγκο πυρός που εδεχόμαστε. Αρκετοί από τους άνδρες μου όπως και εγώ ο ίδιος είχαμε μικροτραυματισμούς.  Να αναφέρω ότι πάνω στο ύψωμα της Σχολής Γρηγορίου περιμετρικά υπήρχαν θέσεις μάχης τις οποίες πρέπει να άνοιξαν προηγουμένως οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ και αυτές μας βοήθησαν στην  κάλυψη μας από τα εχθρικά πυρά.  Κατά την διάρκεια της παραμονής μας στη Σχολή καμιά τηλεφωνική ή ασύρματη επικοινωνία δεν είχαμε με την Διοίκηση του Τάγματος.  Ο λόγος ήταν ότι η Μονάδα δεν διέθετε ούτε ασυρμάτους αλλά ούτε και μαγνητικά τηλέφωνα.  Ως εκ τούτου αν ήθελα κάτι από την Διοίκηση το ζητούσα με αγγελιαφόρους.  Το ίδιο επίσης έκανε η Διοίκηση του Τάγματος προς εμένα.  Γύρω στις 14.00 περίπου της 16ηςΑυγ74 άρχισε η διαρροή (σύμπτυξη) των ηρωϊκών μαχητών της ΕΛΔΥΚ.  Πολλοί από αυτούς ανέβαιναν την ανηφόρα της Σχολής Γρηγορίου και εφόσον έφταναν στο κτήριο της Σχολής πλέον ήταν καλυμμένοι από πυρά ευθυτενούς τροχιάς.  Δηλαδή είχαν να καλύψουν πρώτα μια ανηφορική απόσταση, ακάλυπτη, γύρω στα 200 περίπου μέτρα.  Εδώ θέλω να τονίσω ένα περιστατικό.  Μεταξύ αυτών που διέρρεαν ήτο και ο Ανθυπασπιστής της ΕΛΔΥΚ Ηλίας Παναγιωτίδης τραυματισμένος στον μηρό και υποβασταζόμενος από δύο στρατιώτες του ο οποίος πέρασε από μπροστά μου (ο Ανθυπασπιστής αυτός κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος στις 15/7/74 με μια Διμοιρία Ελδυκαρίων με συνέλαβε στο 11ο Τ.Σ).  Πάρα πολλοί ελδυκάριοι ανέβηκαν από το ύψωμα της Σχολής Γρηγορίου και βοηθούμενοι από εμάς κατευθύνθηκαν πίσω προς τα υψώματα Κολοκασίδη.

Το ύψωμα βαλλόταν με σφοδρότητα από όλα τα επίγεια και εναέρια μέσα που είχε στην διάθεση του ο εχθρός. Όταν ο κύριος όγκος των οπλιτών της ΕΛΔΥΚ διεπεραιώθηκε και ταυτόχρονα εμφανίστηκαν τα τουρκικά άρματα μπροστά από την Σχολή διέταξα την σύμπτυξη. Οι άνδρες μου κατά ομάδες αλληλοϋποστηριζόμενοι κατευθύνοντο προς τα πίσω.  Όλα αυτά πρέπει να συνέβησαν γύρω στις 14.30. Οι ώρες γράφονται κατά προσέγγιση και με κάποια μικρή επιφύλαξη.  Πρέπει να πω ότι όλο αυτό το χρονικό διάστημα από το μεσημέρι της 14ης Αυγούστου μέχρι την ώρα της σύμπτυξης μας την 16η Αυγούστου 74 κανένα άλλο τμήμα δεν υπήρχε στη Σχολή Γρηγορίου ούτε οι έφεδροι από την Λεμεσό όπως ατυχώς αναγράφεται κάπου.

Μετά την σύμπτυξη μας, παρουσιάστηκα στον Διοικητή μας κ. Αχιλλείδη εκεί στο ημιυπόγειο της αυτοκινητοβιομηχανίας των Ford (στον κυκλικό κόμβο Κολοκασίδη) και του ανέφερα την απώλεια του υψώματος της Σχολής Γρηγορίου ζητώντας οδηγίες.  Τότε ο Διοικητής μου είπε «Μάζεψε αμέσως όσους έχεις»  και από το σημείο που ήταν μου έδειξε το ύψωμα 190 (ΣΥΤΑ)  και μου είπε ότι αναμένεται τουρκική επίθεση και με διέταξε να εγκατασταθώ στο ύψωμα αυτό και να κρατήσω άμυνα μέχρις εσχάτων.  Μου εγνώρισε ότι αναμένει και ενισχύσεις.

Γύρω στις 15.00 περίπου εγκαταστάθηκα στο ύψωμα 190 (Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής ή ΣΥΤΑ). Ήδη υπήρχε Τμήμα του 1/212ΤΕ με επικεφαλής τον έφεδρο Ανθλγό Πιερή Θεοφάνη.  Γύρω στις 15.30 (οι ώρες είναι συμβατικές) κατέφθασε Τμήμα του 386ΤΕ (Συγκρότημα Κατερινάκη) προς ενίσχυση της τοποθεσίας.  Επικεφαλής αυτού ο κληρωτός Ανθλγός Ζουβάνης Μάρκος από το Παραλίμνι.  Παρουσιαζόμενος ο Ανθλγός Ζουβάνης ζήτησε αποστολή.  Του ανέθεσα τομέα επί του ΠΟΤ πάνω στο ύψωμα 190.  Του εξήγησα πώς να τοποθετήσει τα ομαδικά όπλα και τους άνδρες του.  Μετά από αυτή την ενίσχυση, διέταξα τον Ανθλγό Πιερή να πάρει μια ομάδα από τους άνδρες του Λόχου μου, να μετακινηθεί αριστερότερα (νοτιοδυτικά) ούτως ώστε να είναι σε θέση που να έχει παρατήρηση προς τα υψώματα του εργοστασίου Καϊσή και το Λόχο του Υπολοχαγού Κ. Μιχόπουλου και να με ενημερώνει για οιανδήποτε εξέλιξη.

Εκείνο το χρόνο μεμονωμένοι μαχητές της ΕΛΔΥΚ διέρρεαν από την τοποθεσία προς την Μακεδονίτισσα παρασύροντας μαζί τους και αρκετούς εθνοφρουρούς του 212ΤΕ και 386ΤΕ.  Αυτό επιβεβαιώνεται τόσον από τα γραφόμενα του κ. Αχιλλείδη όσον και από την έκθεση του Σχη Γεωργίου Αζίνα Διοικητή της Γ’ ΑΤΔ τότε, όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα  Φιλελεύθερος στις 15/8/2014.   Μάλιστα δε τονίζεται η προσωπική επέμβαση των Διοικητών του 212ΤΕ Τχη Κωνσταντίνου Αχιλλείδη και 386ΤΕ Τχη Κωνσταντίνου Παναγόπουλου όπως και των επιτελών της Γ’ ΑΤΔ με αποτέλεσμα το πλείστον των ανδρών του 212ΤΕ και 386ΤΕ να επιστρέψει και να επανδρώσει την αμυντική τοποθεσία. Επίσης αυτό επιβεβαιώνεται και από μαρτυρίες τουλάχιστον δύο εφέδρων Ανθλγών του 212ΤΕ οι οποίοι μου το επιβεβαίωσαν κατηγορηματικά.

Γύρω στις 16.00 (κατά προσέγγιση και με μικρή επιφύλαξη η ώρα) κατέφθασε ο Ανθλγός Κοϊμτζόγλου Νικόλαος με τους καταδρομείς του μετά από διαταγή του Διοικητή μας κ Αχιλλείδη. Εδώ θέλω να τονίσω ότι αυτή η διαταγή για αναδιάταξη των ΠΑΟ από την διασταύρωση Γρηγόρη Αυξεντίου και Δημοκρατίας στα υψώματα Κολοκασίδη ήταν σωτήρια. Βοήθησε καθοριστικά μαζί με την υποστήριξη του ΠΒ στην απόκρουση της τελικής επίθεσης. Ο Ανθλγός Κοϊμτζόγλου εν μέσω καταιγισμού  πυρός παρουσιάστηκε  στον υποφαινόμενο  και ετέθη  υπό τις  διαταγές μου. Στάθηκε σε στάση προσοχής, με χαιρέτησε και πριν προλάβει να μου αναφερθεί εγώ χωρίς να ξέρω ποιος είναι του έβαλα τις φωνές να πέσει κάτω και να καλυφθεί. Μετά το πέρας της μάχης μου μίλησε ποιος είναι και ότι με ήξερε. Γνωριζόμασταν από την Σχολή Πεζικού Χαλκίδας όταν φοιτούσαμε αρχές του 1974, εγώ στην Σχολή Διοικητών Λόχων, ο δε Κοϊμτζόγλου στην Σχολή Διμοιριτών. Η  ομάδα  Κοϊμτζόγλου  διέθετε  εκείνη την  ώρα  ένα ΠΑΟ 90χιλ πάνω στο ύψωμα 190 όπως επίσης και ένα οπλοπολυβόλο Μπαρ.
 
Εκεί στο ύψωμα μαζί μου ευρίσκονταν εκτός από τον Ανθλγό Κοϊμτζόγλου και τους καταδρομείς του, ο Ανθλγός Ζουβάνης με τους άνδρες του και ένα Τμήμα με άνδρες του Λόχου μου μεταξύ των οποίων, ο Θεοδώρου Κώστας, ο Κέντας Χρήστος, ο Παπακυπριανού Ανδρέας, ο Κοκκολής Γιάννης, ο Γιαννακού Παναγιώτης, ο Γιώργος ο Αρμένιος εθελοντής και μερικοί άλλοι. Δεν αποκλείω μαζί μας να βρίσκονταν και άνδρες από τους άλλους δύο Λόχους του Τάγματος. Εκεί είχαμε αρκετή ισχύ πυρός. Διαθέταμε, εκτός από το ΠΑΟ, ένα πολυβόλο Μπράουνιγκ 0.50χιλ, 4-5 οπλοπολυβόλα Μπρεν, ένα Μπαρ και μερικά αυτόματα τσέχικα και καλασνίκωφ. Με διαταγή μου όλοι αυτοί οι μαχητές ακροβολίσθηκαν και έλαβαν θέσεις μάχης στο ύψωμα.

Η  ώρα  ήταν  περίπου  17.00. Ολόκληρη η περιοχή  εβάλλετο  με σφοδρότητα  από  αεροπορία,  πυροβολικό,  όλμους  και  άλλα  επίγεια  μέσα  καθότι  οι  Τούρκοι  προετοίμαζαν την επίθεση τους. Αρχικά εμφανίστηκε απέναντι μας ένα άρμα μάχης. Πίσω  του  σε  αρκετή  απόσταση  ευρίσκονταν  και  άλλα  τουρκικά  άρματα  μάχης  καθώς  και  πεζικό. Λόγω  της  έντασης  της  μάχης, των βομβαρδισμών, των καπνών και των χιλιάδων σφαιρών που σφύριζαν τριγύρω  δεν  είναι  δυνατόν  κάποιος  να  μιλήσει  με  βεβαιότητα  για  αριθμούς  αρμάτων  και  πεζικού.  Υπολογίζω ότι πρέπει να ήταν μπροστά μας ένας ενισχυμένος Ουλαμός με άρματα μάλλον Μ48. Αυτά έρχονταν από την πλευρά της Σχολής Γρηγορίου και από τον δρόμο που οδηγεί στον κυκλικό κόμβο Κολοκασίδη. Το πεζικό πρέπει να ήταν σε επίπεδο Λόχου (-) τουλάχιστον ότι μπορούσαμε να δούμε. Εκείνη την ώρα οι αριθμοί ήταν το τελευταίο πράγμα που μας ενδιέφερε.

Μπροστά μας στο πεδίο της μάχης το  πρώτο  άρμα  προχωρούσε  μόνο  του,  σε  απόσταση  από  τα  υπόλοιπα,  πάνω στο δρόμο ο οποίος οδηγεί στον κυκλικό κόμβο Κολοκασίδη και  έβαλλε  στα  τυφλά  με  το  πολυβόλο  του  προς  τη  Λευκωσία (προς  νότο). Όταν  το  άρμα  πλησίασε  σε  μια  απόσταση  γύρω  στα  70 μέτρα  από  τον  κυκλικό  κόμβο Κολοκασίδη χωρίς  να  κτυπηθεί  από οποιονδήποτε αντιαρματικό ή από το πυροβολικό καθότι τα πυρά ήταν άστοχα τότε βλέποντας τον κίνδυνο να μας υπερφαλαγγίσει  και να εισέλθει στην Λευκωσία έπρεπε να αντιδράσω άμεσα. Εκείνη τη στιγμή πήρα μια απόφαση απελπισίας. Ηγέρθην  και  διέταξα τους  άνδρες  μου  να με ακολουθήσουν.  Την   ίδια  ώρα  φώναζα  στον  χειριστή  του  ΠΑΟ  να  βάλλει  κατά  του  άρματος. Προχωρήσαμε τρέχοντας προς  τον δρόμο που εκινείτο  το  άρμα  με  σκοπό να το προλάβουμε και να  βρούμε  τρόπο  να  το  ακινητοποιήσουμε.  Τότε το άρμα αιφνιδίως έστριψε αριστερά και ανέβηκε πάνω στο ύψωμα 180 όπου αμύνονταν οι άνδρες του Λοχαγού Γεώργιου Χατζηδαμιανού και έβαλλε αδιάκριτα με το πολυβόλο και το πυροβόλο του. Οι άνδρες του Χατζηδαμιανού μαζί με τον Λοχαγό τους καλύφτηκαν σε φυσικές σπηλιές στο ύψωμα και έβαλλαν κατά του άρματος. Αυτό μου το είχε αναφέρει ο ίδιος ο Χατζηδαμιανού αμέσως μετά τον πόλεμο.  Ένα βλήμα του χτύπησε σε παρακείμενη πολυκατοικία και η τρύπα που άνοιξε ήταν εκεί μέχρι πριν λίγα χρόνια.

Σε ελάχιστο χρόνο το  άρμα  έκανε  στροφή  180 μοιρών  και  έβαλλε  αδιάκριτα  με  το  πολυβόλο του προς το ύψωμα 190. Εγώ μαζί με τους άνδρες μου πέσαμε κάτω και τους φώναζα και βάλλαμε όλοι με τα ατομικά μας όπλα πάνω στο άρμα για  να  μην μπορέσει  ο  παρατηρητής  να  βγει  από  τον πυργίσκο  και  να  εντοπίσει  τις θέσεις μας. Εκείνη  τη  στιγμή  ο καταδρομέας με το ΠΑΟ έριξε ένα βλήμα δεν πέτυχε το άρμα αλλά το ταρακούνησε. Το άρμα κατέβηκε από το ύψωμα 180 βαλλόμενο από τους άνδρες μου.  Δεν προχώρησε προς τον κυκλικό κόμβο Κολοκασίδη αλλά πήγε πίσω από εκεί που ήρθε, μπήκε στο χωράφι απέναντι από το ύψωμα 190 (ΣΥΤΑ) και ακολούθησε παράλληλη πορεία προς την αμυντική μας γραμμή κινούμενο προς δυσμάς. Επέστρεψα με τους άνδρες μου πίσω στις θέσεις μας εκεί που ήταν ο Ανθυπολοχαγός Κοϊμτζόγλου και οι καταδρομείς.   Τότε  ο  χειριστής  του  ΠΑΟ  πέτυχε το άρμα  και  το  κατέστρεψε. Είχε μια απόσταση 100 περίπου μέτρων από τις θέσεις μας. Προηγουμένως ο χειριστής είχε ρίξει αρκετές βολές χωρίς να το πετύχει.  Από  το  κτύπημα  αυτό το  άρμα  πήρε  φωτιά  η  οποία  ανέβηκε  ψηλά  σε  ύψος  50  μέτρων  περίπου.  Το  άρμα  εκαίγετο  εκεί  όλη  την  νύχτα μέχρι την  επομένη. Κανένας δεν βγήκε ζωντανός από το άρμα, πρέπει όλοι να σκοτώθηκαν μέσα σε αυτό.  Ο  χειριστής  του  ΠΑΟ  όποιος  και  να  ήταν  την  κατάλληλη  στιγμή εκτέλεσε  με  επιτυχία  την  αποστολή  του. Η καταστροφή του άρματος αυτού ενθουσίασε όλους εμάς τους αμυνομένους και ανέβασε το ψυχικό μας σθένος στα ύψη. Εν τω μεταξύ εμείς εκεί δεν γνωρίζαμε ότι στις 18.00 το απόγευμα θα εφαρμόζετο η κατάπαυση του πυρός και σε κάποια στιγμή την ώρα της μάχης ο Ανθυπολοχαγός Κοϊμτζόγλου δείχνοντας το ρολόι του με πληροφόρησε περί τούτου.  Οι Τούρκοι δεν τήρησαν την εκεχειρία και η μάχη συνεχίστηκε μέχρι την 19.00 περίπου.

Ακολούθως  άρχισαν να πλησιάζουν και τα υπόλοιπα άρματα  με το πεζικό να τα  ακολουθεί. Τότε διέταξα τους  αμυνομένους  να  περιμένουν  να  πλησιάσουν  και  όταν  δώσω το  σύνθημα  να  κτυπήσουμε το πεζικό.  Όταν πλησίασαν  οι  επιτιθέμενοι τότε σηκώθηκα από τη θέση μου και με μια ριπή από το τσέχικο μου έδωσα το σύνθημα και οι αμυνόμενοι  κτύπησαν  με  θεριστικά  πυρά  το  πεζικό ενώ το ΠΑΟ συνέχισε να βάλλει κατά των αρμάτων. Ενδεχομένως εκείνη την ώρα να έβαλλε και δεύτερο ΠΑΟ. Την ίδια ώρα το πυροβολικό μας υποστήριζε με πυρά. Με μαρτυρία του έφεδρου Ανθυπολοχαγού Σάββα Ρασπόπουλου της 187ΜΠΠ, βοηθού στο Κ.Δ.Π., σε μια έκταση 500 επί 500 μέτρα και η οποία ήταν μεταξύ της Σχολής Γρηγορίου και των υψωμάτων που κατείχε αμυντικά το 212ΤΕ σε κάθε ομοβροντία των πυροβόλων εδίδετο εντολή να μειώνουν το βεληνεκές τους δηλαδή πραγματοποιούντο άλματα προς τα πίσω των 50 μέτρων κτυπώντας με αυτό τον τρόπο τους επιτιθέμενους. Ειδική μνεία οφείλω να κάνω στον Ανχη ΠΒ Ταραντίλη Παναγιώτη (Ε/Ε) Διοικητή της 187ΜΠΠ. Τον άνθρωπο δεν τον γνωρίζω αλλά από την πληροφόρηση που έχω μας βοήθησε τα μέγιστα. Για την συμβολή του Πυροβολικού και την υποστήριξη του προς εμάς αναφέρεται τόσον ο κ Αχιλλείδης όσον και ο τότε Σχης Γ. Αζίνας, Διοικητής της Γ’ ΑΤΔ, στην έκθεση του (Φιλελεύθερος 15/8/2014).
   
Κατά την μάχη ακόμα  δύο  άρματα  κατεστράφησαν, συνολικά  δηλαδή  κατεστράφησαν τρία  άρματα μπροστά μας. Το ένα άρμα κτυπήθηκε πάνω στο δρόμο που οδηγεί στον κυκλικό κόμβο Κολοκασίδη και έγειρε έξω από αυτό και το άλλο χτυπήθηκε στην ερπύστρια του πάνω στην πλαγιά του υψώματος της Σχολής Γρηγορίου.  Δεν είναι βέβαιο εάν τα δύο αυτά άρματα κατεστράφησαν από τα πυρά του πυροβολικού ή των ΠΑΟ. Το πιο πιθανό είναι να χτυπήθηκαν από το πυροβολικό διότι είχε μεγάλο όγκο πυρός. Τα δε ΠΑΟ έριξαν 8-10 βλήματα, τα περισσότερα πάνω στο πρώτο άρμα σε απόσταση 100 μέτρων και ήταν πολύ άστοχα. Τώρα, τα άλλα δύο που χτυπήθηκαν σε απόσταση 300-500 μέτρων μάλλον είναι από το πυροβολικό. Όμως δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα. Όσοι από το τουρκικό πεζικό γλύτωσαν  ετράπησαν  σε  άτακτη  φυγή.  Το ίδιο  έγινε  και  με  τα  υπόλοιπα  τουρκικά  άρματα  τα οποία  και  αυτά  ετράπησαν  σε  άτακτη  φυγή γυρίζοντας τα οπίσθια τους.  Το πολεμικό μένος, η θέληση για αντίσταση, το πνεύμα αυτοθυσίας  και  η  αποφασιστικότητα μας ήταν σε τέτοιο βαθμό ώστε κατά την ώρα της επίθεσης κάποιοι των αμυνομένων εβάλλαν όρθιοι και εντελώς ακάλυπτοι αδιαφορώντας για τη ζωή τους.

Στα  αριστερά  μου  αμύνετο  ο  Υπολοχαγός  Κωνσταντίνος Μιχόπουλος  με  το  2ο  Λόχο του  212ΤΕ και στο χώρο ευθύνης του  εξ όσων με πληροφόρησαν κατεστράφη ακόμα ένα  τουρκικό άρμα μάχης και εκεί απεκρούσθη η τουρκική επίθεση. Συνολικά οι Τούρκοι στο  πεδίο  της  μάχης  άφησαν τέσσερα κατεστραμμένα άρματα μάχης και αρκετούς νεκρούς άνδρες του πεζικού. Οι απώλειες των ημετέρων ήταν ελάχιστες. Η  μάχη  αυτή  κράτησε  μιάμιση με δύο  περίπου  ώρες. Το 212ΤΕ τις αμέσως επόμενες ώρες μετά το τέλος των επιχειρήσεων  αντικαταστάθηκε από το 386ΤΕ (Συγκρότημα Κατερινάκη).
 
Οι δύο Ανθλγοί Κοϊμτζόγλου Νικόλαος και Ζουβάνης Μάρκος, προτάθηκαν για παράσημο ήτοι Πολεμικό Σταυρό Γ’ Τάξεως.  Ο μεν Κοϊμτζόγλου από τον Διοικητή μας κ. Κ. Αχιλλείδη καθώς τελούσε υποδιοίκηση του Τάγματος, ο δε Ζουβάνης από τον Διοικητή του 386ΤΕ, Τχη ΠΖ τότε, κ Παναγόπουλο Κωνσταντίνο.  Έχω στην κατοχή μου την διαμνημόνευση του τότε Ανθλγού Ζουβάνη Μάρκου την οποία μου παρέδωσε ο ίδιος και την δημοσιεύω κατωτέρω:
«Απόσπασμα Η.Δ.Τ. της 28-8-75

Τους κάτωθι Αξκούς και Οπλίτας του 386Τ.Ε. λαβόντας μέρος εις τας κατά των Τούρκων εισβολέων επιχειρήσεις από 20-7-74 μέχρι 16-8-74

Δ ι α μ ν η μ ο ν ε ύ ω

και προτείνω δια την έναντι ενός εκάστου αναγραφομένην ηθικήν αμοιβήν και δια δι’
 έκαστον τούτων αναγραφομένην αιτολογίαν.
α………………………………………………………………………………………………..
γ.  Ανθλγόν Ζουβάνην Μάρκον του Γεωργίου ΑΣΜ 5281/72 δια πολεμικόν σταυρόν Γ’ τάξεως διότι Διμοιρίτης Τ/Φ τυγχάνων της Διμοιρίας του αμυνομένης επί υψώματος ΣΥΤΑ παρά την διασταύρωσιν οδού Γρίβα Διγενή - Λεωφόρου Αεροδρομίου Λευκωσίας κατά την Τουρκικήν επίθεσιν της 16-8-74 επέδειξεν θάρρος και μαχητικότητα και παρά το γεγονός ότι το μείζον της Διμοιρίας του, προ του επερχομένου κινδύνου, εγκατέλειψεν το ύψωμα, ούτος με στοιχείον οπλοπολυβόλου παρέμεινεν εις την θέσιν του και συνετέλεσεν εις την αναχαίτησιν του επιτιθεμένου εχθρού και την διατήρησιν της τοποθεσίας της Διμοιρίας του.
λ. ……………………………………………………………………………………………..

Ακριβές Αντίγραφον

Αθανασιάδης Παναγιώτης Τχης (ΠΖ) Παναγόπουλος Κων/νος Λγός – 1ον ΓραφείονΔιοικητής»


Για σκοπούς ιστορίας παραθέτω κατωτέρω την Ημερήσια Διαταγή του Τάγματος (212ΤΕ) η οποία διαβάστηκε την 17η Αυγούστου 74 στο στρατόπεδο του 9ου ΤΣ και όπως αυτή δημοσιεύτηκε στο βιβλίο του Παναγιώτη Παπαδημήτρη Εισβολή Γ’ τόμος πρώτη έκδοση 1979, Λευκωσία, σελίδες 181-182:

«Η μάχη της Λευκωσίας τελειώνει.  Στο μέτωπο της περιοχής αεροδρομίου ο Ταγματάρχης Αχιλλείδης συγκεντρώνει τις δυνάμεις του από το μέτωπο, μια και φθάνουν νέες προς αντικατάσταση τους και εκδίδει την πιο κάτω ημερήσια διαταγή:

Αξιωματικοί και άνδρες,
Επί τριήμερον δηλαδή στις 14, 15 και 16 Αυγούστου και ιδιαιτέρως την 16ην εδέχθητε το βάρος της εχθρικής προσπαθείας αποσκοπούσης στην κατάληψη του κρατικού αερολιμένος και κυκλώσεως και καταλήψεως της Λευκωσίας.  Η προσπάθεια του εχθρού απέτυχε και προσέκρουσεν εις την γρανιτώδη αντίσταση σας.
Η μάχη του αεροδρομίου απέδειξεν ότι δεν αρκεί η δύναμις των όπλων δια την νίκην, αλλά χρειάζεται και η δύναμις της ψυχής και η σιδερένια θέλησις.
Δια της ανδρείας σας, του θάρρους σας και της τελείας περιφρονήσεως προς τον θάνατον εγράψατε ιστορίαν, εδημιουργήσατε έπος, κατέστητε ξεχωριστοί μεταξύ των ολιγαρίθμων της Εθνικής Φρουράς και ως οι άνθρωποι που αγωνίστηκαν με την δύναμη της ψυχής σας.
Την ιστορία αυτή που εδημιουργήσατε σας καλώ να διατηρήσετε με τρόπο που όλοι οι εθνοφρουροί να το επιθυμούν και να θεωρούν τιμήν τους να υπηρετούν στο 212 Τάγμα Πεζικού.
Την στιγμήν αυτήν που απευθύνομαι προς υμάς η ψυχή μου και ο νους μου τρέχει προς αυτούς που έδωσαν την ζωή τους κατά τας μάχας και οι οποίοι μας παρακολουθούν και θα μας παρακολουθούν από το πάνθεον των ηρώων συνεχώς και θα απαιτούν από εμάς να συνεχίσωμεν τον αγώνα μας μέχρις ότου ουδείς εχθρός θα πατά τα άγια χώματα της μαρτυρικής μας νήσου.
Οπλισθήτε με θάρρος, υπομονή και επιμονή.  Παλαίψατε με τας αντιξοότητας, τας αδυναμίας και τας ελλείψεις σας, επιδιώξατε συναδέλφωσιν και ομόνοια, πιστέψατε στο δίκαιον του αγώνος μας και τις δυνατότητες της νίκης.  Και να είσθε βέβαιοι ότι η ανδρεία σας θα ξεσηκώση όλον τον πολιτισμένον κόσμο δια να σταθή παρά το πλευρό μας.
Η νίκη θα είναι δική μας.
Ζήτω το Έθνος.
Ζήτω η Ελληνική Κύπρος.
 Κωνσταντίνος Αχιλλείδης
Ταγματάρχης-Διοικητής»

Επιπροσθέτως και για σκοπούς ιστορίας παραθέτω την διαμνημόνευση του Διοικητή για τον υποφαινόμενο και κάτι ανάλογο έγινε και για τους άλλους δύο Διοικητές των Λόχων του Τάγματος Γ.Χ’Δαμιανού και Κ. Μιχόπουλο:

                              «ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Η.Δ.Τ. της 17.8.74              212ΤΠ

Τον ΛΟΧΑΓΟΝ ΠΑΣΙΑΡΔΗΝ ΑΝΔΡΕΑΝ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΩΣ Α.Μ. 2029

ΔΙΑΜΝΗΜΟΝΕΥΩ

Διότι κατά τας επιχειρήσεις του Ταγ/τος την 14ην 15ην και 16ην Αυγούστου 1974 και ιδιαίτερα κατά την 16ην Αυγούστου ότε επραγματοποιήθη η Τουρκική επίθεσις Διοικητής του 1ου Λόχου τυγχάνων ημύνθη της τοποθεσίας Σχολής Γρηγορίου-ΣΥΤΑ παρά το σφοδρόν πυρ της εχθρικής αεροπορίας, πυροβολικού, όλμων και τας επανειλημμένας επιθέσεις του εχθρικού πεζικού και αρμάτων μέχρι της 161700 ούτε και συνεπτύχθη από το ύψωμα Σχολής Γρηγορίου προς το ύψωμα ΣΥΤΑ.

Κατά την μάχην ταύτην επεδείξατο απαράμηλλον τόλμην γενναιότητα, τελείαν περιφρόνησιν προς τον θάνατο και πίστην μέχρι φανατισμού εις τον διεξαγώμενον αγώνα.
Επειδή η καθ’όλα δραστηριότης του Λοχαγού ΠΑΣΙΑΡΔΗ ΑΝΔΡΕΑ υπερβαίνει τα όρια του καλώς νοουμένου καθήκοντος κατά μέγιστον βαθμόν
                                     
                                    Δ ι ά   τ α ύ τ α
Προτείνω τούτον δια το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ

ΑΧΙΛΛΕΙΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΤΑΓ/ΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ»


Πρέπει δε να υπομνήσω την συμβολή του Διοικητή μας κ Κ. Αχιλλείδη όπως επίσης και των Διοικητών των άλλων δύο Λόχων του Τάγματος, του αείμνηστου Γ. Χατζηδαμιανού και του κ Κ. Μιχόπουλου. Επίσης να υπομνήσω την συμβολή όλων των Αξκών, Υπξκών και οπλιτών του Τάγματος όπως επίσης και των Τμημάτων που ετέθησαν υποδιοίκηση ή προς ενίσχυση ή προς υποστήριξη του Τάγματος.

Εύστοχα  η  μάχη  αυτή  χαρακτηρίστηκε  η  μάχη  που  κράτησε  κλειστές  τις  πύλες  της  Λευκωσίας.  Οι  Τούρκοι  δεν  μπόρεσαν  να  σπάσουν  την  αμυντική  γραμμή  της  Εθνικής  Φρουράς  και  υποχώρησαν  ατάκτως  παρά  την  τεράστια  και  καθολική  υπεροχή  τους  σε  αριθμούς, μέσα και ισχύ  πυρός.  Η σωτηρία έστω της Λευκωσίας  οφείλεται  στην  γενναία  αντίσταση  που  προέβαλαν  σε όλες αυτές τις μάχες όλοι οι Αξιωματικοί  και  στρατιώτες  της ΕΛΔΥΚ,  του  212ΤΕ του 386ΤΕ,  οι  καταδρομείς  της  Α’ μοίρας και άλλα Τμήματα υποδιοίκηση ή προς ενίσχυση του 212ΤΕ και Μονάδες μέσα στη Λευκωσία όπως το 211ΤΠ, το 336ΤΕ και άλλες Μονάδες όπως επίσης και οι Αξιωματικοί και στρατιώτες του Πυροβολικού της 187 ΜΠΠ και της 184 ΠΠΠ.  Ιδιαίτερη μνεία στο Πυροβολικό που με τα πυρά υποστήριξης βοήθησε καθοριστικά στην απόκρουση των επιθέσεων.  Επίσης μνεία πρέπει να γίνει και για τις προϊστάμενες Διοικήσεις Γ’ ΑΤΔ και ΓΕΕΦ οι οποίοι τις κρίσιμες στιγμές στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και βοήθησαν αποτελεσματικά. Η μεγίστη τιμή και μνήμη αξίζει σε όλους τους Αξιωματικούς, Υπαξιωματικούς και Στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ και της Εθνικής Φρουράς που έπεσαν ηρωϊκά μαχόμενοι και υπερασπιζόμενοι την Πατρίδα μας.
 

  Ανδρέας Πασιαρδής Ταξίαρχος ε.α.                            

ΠΗΓΗ: http://www.tothemaonline.com