ΤΑ ΤΡΙΑ NORATLAS ΤΗΣ Α! ΜΟΙΡΑΣ ΤΑΦΕΝΤΑ ΣΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

Τα τρία Νοράτλας ταφέντα στο Αεροδρόμιο Λευκωσίας ανήκαν στην 354η Μοίρα Μεταφορών «Πήγασος» της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας

Περιλαμβάνονταν στα δεκαπέντε μεταγωγικά, που με την ηρωική νυχτερινή επιχείρηση «Νίκη», από 22:30 της Κυριακής 21 Ιουλίου, έως 04:55 της Δευτέρας 22 Ιουλίου 1974, μετέφεραν από τη Σούδα της Κρήτης στο αεροδρόμιο της φλεγόμενης Λευκωσίας 360 λοκατζήδες

Τέσσερα από τα 15 μεταγωγικά αεροσκάφη Νοράτλας, της 354 Μοίρας Μεταφορών «Πήγασος», της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, που με την ηρωική νυχτερινή επιχείρηση «Νίκη», από 22:30 της Κυριακής 21 Ιουλίου, έως 04:55 της Δευτέρας 22 Ιουλίου 1974, μετέφεραν από τη Σούδα της Κρήτης στο αεροδρόμιο της φλεγόμενης Λευκωσίας τους 360 λοκατζήδες πολεμιστές της Α' Μοίρας Καταδρομών (με διοικητή τότε τον ταγματάρχη Γιώργο Παπαμελετίου) του Μάλεμε των Χανίων, δεν επέστρεψαν ποτέ στη μητέρα Ελλάδα. Το ένα, το μοιραιότερο, που καταρρίφθηκε, τάφηκε στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας και τα άλλα τρία, αχρηστευθέντα, τάφηκαν κατά διαταγή του ΓΕΕΦ αυθημερόν στο αεροδρόμιο Λευκωσίας.

Τα καταρριφθέντα μεταγωγικά

(1) Το «ΝΙΚΗ 4», Νοράτλας 52-133 καταρρίφθηκε από φίλια αντιαεροπορικά πυρά και κατέπεσε φλεγόμενο στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας με 31 νεκρούς. Τέσσερεις του πληρώματος,

(α) κυβερνήτης επισμηναγός Βασίλης Παναγόπουλος

(β) συγκυβερνήτης επισμηναγός Στέλιος Συμεωνίδης

(γ) ιπτάμενος μηχανικός ανθυποσμηναγός Γιώργος Δάβαρης

(δ) ναυτίλος αρχισμηνίας Ηλίας Άνθιμος.

Νεκροί και 27 καταδρομείς, με επικεφαλής τον διμοιρίτη τους ΔΕΑ (ΚΔ) Δημήτρη Τσαμκιράνη.

Από το καταρριφθέν «ΝΙΚΗ 4» επέζησε, βαριά τραυματισμένος, μόνο ο καταδρομέας Θανάσης Ζαφειρίου απ’ τη Θεσσαλονίκη.

Τα συντρίμμια του «ΝΙΚΗ 4», μετά την περισυλλογή των νεκρών οι οποίοι τάφηκαν αυθημερόν στο κοιμητήριο Λακατάμειας, επιχωματώθηκαν εκεί όπου έκτοτε υψώθηκε ο Τύμβος Μακεδονίτισσας.

(2) Το «ΝΙΚΗ 3» Νοράτλας 52-207, το οποίο προσγειώθηκε διάτρητο από σφαίρες, χωρίς κανέναν τραυματία από τους επιβαίνοντες και το οποίο δεν μπορούσε να απογειωθεί. Το πλήρωμά του,

- με κυβερνήτη τον επισμηναγό Σωτήρη Στέφα,

- συγκυβερνήτη τον επισμηναγό Γιώργο Νεονάκη,

- ιπτάμενο μηχανικό τον υποσμηναγό Θανάση Παπαναστασίου και

- ναυτίλο τον αρχισμηνία Γιάννη Δρίτσα,

εγκατέλειψαν το αχρηστευθέν αεροσκάφος τους και πρόλαβαν να επιβιβαστούν αμέσως μετά στο «ΝΙΚΗ 5» Νοράτλας 52-234, που απογειωνόταν μόλις κατέβασε τους λοκατζήδες του κι επέστρεφε στην Ελλάδα.

(3) Το «ΝΙΚΗ 7» Νοράτλας 52-139, που προσγειώθηκε σχεδόν κατεστραμμένο απ’ τ’ αντιαεροπορικά πυρά, με δύο νεκρούς απ’ τους επιβαίνοντες, τους λοκατζήδες Σπύρο Νόμπελη και Κωνσταντίνο Οικονομάκη

κι άλλους έντεκα τραυματίες καταδρομείς της διμοιρίας του υπολοχαγού Σταύρου Μπένου. Το πλήρωμα του «ΝΙΚΗ 7»,

- με κυβερνήτη τον σμηναγό Γιώργο Δημητρό,

- συγκυβερνήτη τον επισμηναγό Βασίλη Μέττα,

- ιπτάμενο μηχανικό τον ανθυπασπιστή Γιώργο Καγιαμπάκη και

- ναυτίλο τον αρχισμηνία Γιάννη Ράζο,

πρόλαβαν να επιβιβαστούν επίσης στο «ΝΙΚΗ 5» 52-234, μαζί με το πλήρωμα του «ΝΙΚΗ 3» κι επέστρεψαν στην Ελλάδα.

(4) Το «ΝΙΚΗ 12» Νοράτλας 52-143 που προσγειώθηκε με πλήγματα απ’ τ’ αντιαεροπορικά πυρά, χωρίς κανέναν τραυματία, επίσης δεν ήταν δυνατό να απογειωθεί. Το πλήρωμά του,

- με κυβερνήτη τον επισμηναγό Νικόλα Αδαμόπουλο,

- συγκυβερνήτη τον επισμηναγό Δημήτρη Χατζηπαναγιώτη,

- ιπτάμενο μηχανικό τον ανθυπασπιστή Γιάννη Κομιανό και

- ναυτίλο τον ανθυπασπιστή Πολ. Βασιλάκο,

δεν μπόρεσαν να φύγουν με το «ΝΙΚΗ 15» του επισμηναγού Βαγγέλη Πετρουλάκη το οποίο, αφού ξεφόρτωσε στο αεροδρόμιο Λευκωσίας τα πυρομαχικά των καταδρομέων της Α' ΜΚ, απογειώθηκε τελευταίο στις 04:55 για την Κρήτη.

Κατέφυγαν στον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου Λευκωσίας, όπου βρισκόταν επικεφαλής ο διοικητής του αεροδρομίου, αντισμήναρχος ιπτάμενος Φίλιππος Κόλλιας, της Διοίκησης Αεροπορίας της Εθνικής Φρουράς.

Η «εξαφάνιση» των Νοράτλας

Στις 08:00 το πρωί, της Δευτέρας 22 Ιουλίου 1974, το ΓΕΕΦ διέταξε να καταστραφούν αμέσως στο αεροδρόμιο και να «εξαφανιστούν» τα τρία Νοράτλας «ΝΙΚΗ 3», «ΝΙΚΗ 7» και «ΝΙΚΗ 12» που καθηλώθηκαν διάτρητα, τα δύο στην πίστα και το τρίτο στο τέρμα του διαύλου προσγειώσεως του βαλλόμενου από τους Τούρκους αεροδρομίου Λευκωσίας.

- Την καταστροφή τους ανέλαβε επιτόπου ο ιπτάμενος μηχανικός του «ΝΙΚΗ 12» ανθυπασπιστής Γιάννης Κομιανός.

- Τα τρία Νοράτλας ρυμουλκήθηκαν μακριά από τον διάδρομο προσγειώσεως, το ένα κοντά στ’ άλλο κι αφού αφαιρέθηκαν οι ασύρματοί τους, άνοιξαν τις δεξαμενές καυσίμων των πτερύγων, πυρπολήθηκαν και καταστράφηκαν.

- Όλα τα στοιχεία περιγράφονται λεπτομερέστερα στο μνημειώδες βιβλίο του Ιωάννη Δ. Κακολύρη «Οι πολεμιστές του ουρανού - Κύπρος ΄74», εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998.

- Στο δικό του βιβλίο με τίτλο «Ελληνικά Φτερά στην Κύπρο - Επιχειρήσεις 1964 - 1974» β' έκδοση 2005, σελ. 318 και 329, ο επισμηναγός το 1974, κυβερνήτης του «ΝΙΚΗ 11» Νοράτλας 52-198 Γεώργιος Μήτσαινας, εν αποστρατεία υποπτέραρχος, καταγράφει το Νοράτλας 52-139 ως «ΝΙΚΗ 6» και όχι ως «ΝΙΚΗ 7»…

- Τα ταφέντα κουφάρια των τριών πυρποληθέντων 22.7.1974 Νοράτλας αναζητούνται τις τελευταίες μέρες σε ανασκαφές, στον χώρο του ελεγχόμενου απ’ τους Εγγλέζους και Οηέδες αεροδρομίου Λευκωσίας.

Ο κατάλογος των θανόντων

ΟΙ 29 Νεκροί λοκατζήδες της Α’ Μοίρας Καταδρομών Κρήτης, η οποία έκτοτε μετονομάστηκε σε 35 Μοίρα Καταδρομών Κύπρου-Οι 27 επιβαίνοντες στο «ΝΙΚΗ 4» Νοράτλας 52-133 και οι δύο τελευταίοι επιβαίνοντες στο «ΝΙΚΗ 7» Νοράτλας 52-139:

1. ΔΕΑ (Κδ) Τσαμκιράνης Δημήτριος

2. Λοχίας (Κδ) Καβροχωριανός Νικόλαος

3. Λοχίας (Κδ) Τσιλιβάκης Στέφανος

4. Δεκανέας (Κδ) Τσάκωνας Ευάγγελος

5. Δεκανέας (Κδ) Χριστόπουλος Αθανάσιος

6. Κδ Αναστασόπουλος Ανδρέας

7. Κδ Γιαννακόπουλος Παναγιώτης

8. Κδ Γιαννακός Στέφανος

9. Κδ Γιαννακάκης Κοσμάς

10. Κδ Δαλαμάγκας Ηλίας

11. Κδ Ζησιμόπουλος Ανδρέας

12. Κδ Ηλίας Κωνσταντίνος

13. Κδ Κατερός Κωνσταντίνος

14. Κδ Κουρούνης Σωτήριος

15. Κδ Κασιμάκης Σωτήριος

16. Κδ Λίγδης Χρήστος

17. Κδ Μανιάτης Σπυρίδων

18. Κδ Μονιάς Αιμίλιος

19. Κδ Δοϊτσίδης Χριστόδουλος

20. Κδ Νάκος Γεώργιος

21. Κδ Πρινιανάκης Στυλιανός

22. Κδ Σκιαδαρέσης Νικόλαος

23. Κδ Σιορώκος Δημήτριος

24. Κδ Τούλης Ηλίας

25. Κδ Τζούρας Σωτήριος

26. Κδ Χατζόπουλος Χρήστος

27. Κδ Μπαρότας Κωνσταντίνος

28. Κδ Νόμπελης Σπυρίδων

29. Κδ Οικονομάκης Κωνσταντίνος

Ταυτοποιήθηκαν οι 15 του Noratlas

Ενημερώνονται οι οικογένειες των συγγενών - Μέσα στον Ιούνιο η παράδοση των λειψάνων

Του Απόστολου Τομαρά

Σαράντα δύο χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα της 22ας Ιουλίου 1974, κλείνει μία τραγική πτυχή της τουρκικής εισβολής, που προκάλεσε ανείπωτο πόνο σε 31 οικογένειες στην Ελλάδα. Έναν χρόνο μετά το άνοιγμα του Τύμβου της Μακεδονίτισσας, όπου είχε ταφεί ό,τι απέμεινε από το Noratlas με την κωδική ονομασία «ΝΙΚΗ» 4, είναι όλα έτοιμα για την επιστροφή στην πατρίδα 15 λειψάνων πεσόντων, τα οποία για 42 χρόνια είχαν θαφτεί μαζί με τα συντρίμμια του ελληνικού μεταγωγικού αεροσκάφους, το οποίο κατερρίφθη τα ξημερώματα της 22ας Ιουλίου από φίλια πυρά, κατά την προσγείωση στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Η ταυτοποίηση των λειψάνων που βρέθηκαν εκεί ολοκληρώθηκε και εντός της εβδομάδας θα γίνει και επίσημα η ενημέρωση των συγγενών στην Ελλάδα. Η ταυτοποίηση με την μέθοδο του DNA κατέδειξε ότι τα οστά που εντοπίσθηκαν ανήκουν σε 15 πρόσωπα που επέβαιναν στο μοιραίο Noratlas. Με τον εντοπισμό των υπολοίπων 15 και την παράδοση των λειψάνων στους συγγενείς, κλείνει το κεφάλαιο με το «ΝΙΚΗ» 4. Τη Δευτέρα, στις 11 το πρωί, ο επίτροπος Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα θα προβεί σε επίσημες ανακοινώσεις.

Πηγη: Σημερινή