Οδοιπορικό στην Κύπρο: Συντάκτης: Δημήτρης Κοντός
Η συγκλονιστική ιστορία της εισβολής του ’74 στην Κύπρο και ο αδικοχαμένος Γιώργος Μουστάκας
Είναι κάποιες στιγμές στη ζωή που ένα ρίγος διαπερνά το δέρμα και καταλήγει βαθιά στην καρδιά σου. Είναι φορές που τα λόγια και οι λέξεις δύσκολα ξεπροβάλλουν από τα χείλη, την ώρα που θέλεις να μοιραστείς τα όσα είδες, άκουσες και έμαθες αλλά δυστυχώς ένα κομμάτι χαρτί δεν δύναται ν΄ αποτυπώσει μια εμπειρία ζωής. Η «Π» βρέθηκε στα κατεχόμενα της Κερύνειας και έπειτα από ένα συγκλονιστικό οδοιπορικό σας μεταφέρει μια συνταρακτική ιστορία από την εισβολή του Ιουλίου του 1974, όταν σταμάτησε ο χρόνος του αθλητισμού και του μπάσκετ σε μια περιοχή που έζησε μαρτυρικές στιγμές. Είμαστε ευγνώμονες που σε αυτό το οδοιπορικό είδαμε μέσα από τα μάτια του Πέτρου Χατζηχριστοδούλου και ακούσαμε από το στόμα ενός ορκισμένου ρεπόρτερ και λειτουργού της δημοσιογραφίας την μαρτυρία εκείνων των ημερών που ο Τουρκικός στόλος και η αεροπορία επιχείρησε στα ελληνικά χώματα της Μεγαλονήσου και ο Γιώργος Μουστάκας (το μεγαλύτερο αστέρι του κυπριακού μπάσκετ) δεν πρόλαβε (έπεσε ηρωικά μαχόμενος) να φορέσει τη φανέλα του Παναθηναϊκού.
Η ώρα είναι 9.45πμ το πρωί και ξεκινάμε για ένα ταξίδι στην ιστορία του ’74. Δέκα λεπτά από το κέντρο της Λευκωσίας συναντάμε τα τουρκικά φυλάκια. Με την επίδειξη του διαβατηρίου μας παίρνουμε τη ειδική βίζα για να περάσουμε στην πάλαι ποτέ ελληνική πλευρά του νησιού, αλλά νυν κατεχόμενη από τους Τουρκοκύπριους. Ο δρόμος για την Κερύνεια ανοίγει αλλά αποφασίζουμε να μπούμε στα άδυτα του Πενταδάκτυλου διασχίζοντας το «Κιονέλι» (η κατεχόμενη Λευκωσία), το Μίτζελι, το Δίγκομο και όλες τις πρώην ελληνικές επαρχίες.
Εδώ έπεσε ο Κατσάνης
Περνώντας από τον ασύλληπτα στενό δρόμο του «Πενταδάκτυλου» αρχίζουμε να συναντάμε στρατόπεδα, πεδία βολής και φυλάκια των Τούρκων. Βλέμματα με ερωτηματικά μας κοιτάζουν και ευχόμαστε να μην μας σταματήσουν και μας ρωτήσουν τι διάολο κάνουμε εκεί και δεν πάμε στην Κερύνεια από την κεντρική λεωφόρο. Οι φωτογραφίες απαγορεύονται, όπως και η διέλευση σε συγκεκριμένα σημεία του βουνού. Φτάνοντας στην κορυφή του Αγίου Ιλαρίωνος μας πιάνει δέος. Εκεί έγιναν ομηρικές μάχες με τους Κύπριους κομάντο ν΄ αφήνουν τη ζωή και την πνοή τους για την πατρίδα. Εκεί, στην «Άσπρη Μύτη» άφησαν μόνους τους κομάντο της 33ης μοίρας καταδρομών, της οποίας ηγούταν ο ήρωας Κατσάνης, ο οποίος προδόθηκε και γαζώθηκε στα ουράνια του Πενταδάκτυλου. Αργότερα, το κλειστό στη Θεσσαλονίκη (Κατσάνειο) πήρε το όνομα στη μνήμη του αδικοχαμένου καταδρομέα.
Φτάνοντας στο «πέντε μίλι»
Κατηφορίζοντας από το επιβλητικό όρος αρχίζει και ξετυλίγεται η ομορφιά της Κερύνειας και μαζί μια συγκλονιστική ιστορία που μας καθήλωσε στο άκουσμα της. Σταματώντας στο «πέντε μίλι», το σημείο που έγινε η τουρκική απόβαση στις 20 Ιουλίου του 1974 μια γροθιά χτυπά δυνατά το στομάχι. Μια εικόνα έρχεται στο νου με τον τουρκικό στόλο να αποβιβάζει τους κατακτητές. Εκείνο το μεσημέρι ο Πέτρος Χατζηχριστοδούλου φυλούσε σκοπιά στο κέντρο της Κερύνειας, υπηρετώντας στο 251 Τάγμα πεζικού το οποίο «έχασε» πάνω από 150 άντρες, όταν ήταν από τους πρώτους που είδαν τον στόλο να πλησιάζει και την αεροπορία να επιτίθεται. Οι μάχες που ακολούθησαν απέδειξαν τη γενναιότητα όσων Ελλήνων συμμετείχαν θέλοντας να σώσουν το σπίτι τους. Οι Τούρκοι ήταν πολλαπλάσιοι μα οι Έλληνες γενναιότεροι. Για να καταλάβετε το μέγεθος τις πρώτες ώρες της μάχης πολέμησαν 680 παλικάρια απέναντι σε 5000 Τούρκους εισβολείς.
Η μάχη στο Δημητριάδειο αθλητικό κέντρο
Καθώς οι μάχες εξαπλώνονταν έφτασαν στο αθλητικό κέντρο της Κερύνειας. Στο «Δημητριάδειο» εκεί που η ΠΑΕΚ, το καμάρι της Κερύνειας, έδινε τις δικές της παραστάσεις αποτελώντας ακόμη και σήμερα το μπασκετικό καμάρι όλης της περιοχής και των Κυπρίων αδερφών μας. Ήταν 20 Ιουλίου, εκεί που δύο μήνες πριν η ΠΑΕΚ Κερύνειας έδινε τον τελευταίο της αγώνα με τον κόσμο να γεμίζει ασφυκτικά τις εξέδρες του ανοικτού γηπέδου, για να δει τα καμάρια του. Πλέον, οι Τούρκοι έχουν ονομάσει το αθλητικό κέντρο «20η Ιουλίου» για να θυμίζουν σε όλους την ημέρα της εισβολής.
Μια ομάδα χαμένων αδερφών
Ο Γιώργος Μουστάκας, ο Χρήστος Καρεφιλίδης, ο Αντρέας Χαραλάμπους, ο Ντίνος και ο Λούης Τσαγκαρίδης, ο Φοίβος Φιέρος, ο Γιώργος Τριγγής ήταν τα μέλη της ιστορικής ΠΑΕΚ Κερύνειας που μάγευαν με τις μπασκετικές τους επιδόσεις. Δυστυχώς, δύο μήνες μετά τα πανηγύρια, ήρθε ο θάνατος.
Η μάχη της πολυκατοικίας
Άλλοι αγνοούνταν για χρόνια μέχρι που βρέθηκαν τα οστά τους, άλλοι έπεσαν στις σφοδρές μάχες με την πιο χαρακτηριστική αυτή της πολυκατοικίας, λίγα μέτρα πιο κάτω από το γήπεδο. Εκεί που μετά από καιρό αποκατασταθήκαν οι ζημιές και πλέον ζουν Τούρκοι, ασχέτως αν έχει χυθεί ελληνικό αίμα των παιδιών της γειτονιάς της Κερύνειας.
Ο Μουστάκας ερχότανε στον Παναθηναϊκό!
Η μοίρα έπαιξε ένα συγκλονιστικό παιχνίδι στον ήρωα Γιώργο Μουστάκα. Το μεγαλύτερο αστέρι του Κυπριακού μπάσκετ είχε οδηγήσει την ΠΑΕΚ στον τίτλο του Πρωταθλητή και παράλληλα στη συμμετοχή της στο Πανεπαρχιακό Πρωτάθλημα Ελλάδας. Στους αγώνες που έλαβαν χώρα στα γήπεδα του Πανελλήνιου και της Νίκαιας ο Μουστάκας κέντρισε όλα τα βλέμματα. Ο Παναθηναϊκός τότε εξέφρασε το ενδιαφέρον όπως και ο Απόλλων Πάτρας. Εκείνος γνωστός λάτρης του «τριφυλλιού» είχε πάρει την απόφαση του απλά περίμενε ν΄ απολυθεί από τον στρατό για να φορέσει τα πράσινα. Πότε; Τραγική ειρωνεία; Στις 20 Ιουλίου θα έπαιρνε το απολυτήριο, αλλά έμελλε να είναι η μέρα της εισβολής, η μέρα που σταμάτησε τον χρόνο του αθλητισμού στην πανέμορφη Κερύνεια.
Βρέθηκε το 2011 σε υψικάμινο…
Από τον Ιούλιο του 1974 ο Γιώργος Μουστάκας θεωρούνταν ως αγνοούμενος, αν και όλοι γνώριζαν πως είχε «πέσει» ως ήρωας (θα μπορούσε να μην είχε πάει στη μάχη αφού ήταν τραυματίας αλλά ήθελε να παλέψει με τα αδέλφια του). Το μυστήριο λύθηκε το 2011 όταν σε μια υψικάμινο βρέθηκαν τα οστά και έτσι κηδεύτηκε 27 χρόνια μετά τον θάνατο του με την ελληνική σημαία να τον συνοδεύει στην τελευταία του κατοικία. Το κορμί του (1μ95) σύμφωνα με τους ειδικούς δέχθηκε περισσότερες από 18 σφαίρες.
Το μεγαλύτερο ταλέντο…
Η ΠΑΕΚ Κερύνειας ήταν η κορυφαία ομάδα μπάσκετ της Κύπρου στα 70's και η κορυφαία όλων των εποχών με αμιγώς κυπριακή σύνθεση, παίζοντας μπάσκετ πολύ μπροστά από την εποχή της. Έτσι συμμετείχε τρεις φορές στο Πανεπαρχιακό Ελλάδας. Ο Γιώργος Μουστάκας ήταν βασικότατο στέλεχός της από τα 15 του και αγωνιζότανε στις θέσεις 2-3-4. Δεινός εκτελεστής (σουτέρ, αλλά και με εξαιρετικό ντράιβ), διέθετε άριστη τεχνική κατάρτιση, φαντασία και μπασκετική ευφυΐα. Είχε τεράστια χέρια και παλάμες, αλτικότητα ενώ ήταν και αθλητής και του ύψους. Την περίοδο 1972-1974 υπηρετούσε τη θητεία του στις καταδρομές. Τραυματίστηκε κατά τις μάχες της εισβολής (20-22 Ιουλίου 1974) σε δύο σημεία στο πόδι, αλλά δεν κάθισε στο νοσοκομείο. Όταν προσπάθησε με άλλους τρεις λοκατζήδες να συναντήσει τη διασκορπισθείσα μονάδα του, την 32 Μοίρα Καταδρομών, έπεσαν σε ενέδρα Τούρκων κομάντος στον Πενταδάκτυλο, που τους γάζωσαν. Τραγική ειρωνεία, στις 20 Ιουλίου του 1974 θα απολύονταν από το στρατό, αλλά λόγω της εισβολής των Τούρκων έμεινε (όπως και όλοι οι φαντάροι της σειράς του) για να πολεμήσει. Στις φωτογραφίες που είναι κουρεμένος γουλί, είναι από τη εποχή που ήταν στα ΛΟΚ. Όλες οι φωτογραφίες είναι από αγώνες στην Ελλάδα (γήπεδο Πανελληνίου και γήπεδο Νικαίας). Τα λείψανά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο (καμίνι) στον Πενταδάκτυλο, κοντά στο σημείο που έπεσε μαχόμενος.
Ένας μοναδικός άνθρωπος
Ο Πέτρος Χατζηχριστοδούλου υπηρετούσε στο 251 τάγμα Πεζικού που ουσιαστικά διαλύθηκε πολεμώντας τους εισβολείς, χάνοντας πάνω από 150 άντρες. Την ώρα της απόβασης του Τουρκικού στόλου φυλούσε σκοπιά στην ταράτσα της Λέσχης Αξιωματικών βλέποντας τον εχθρό να πλησιάζει. Κατάφερε να δει ξανά το σπίτι του 29 χρόνια μετά την εισβολή. Το 2003 όταν και άνοιξαν τα κατεχόμενα πήγε στην οικία του και με το κλειδί της πίσω πόρτας μπήκε εκεί που μεγάλωσε, συναντώντας αυτόν που έμενε μέσα, ο οποίος παραδέχτηκε πως τον περίμενε χρόνια. Μοναδικό και συγκλονιστικό του παράπονο γιατί του χάλασαν το περιβόλι που είχε φτιάξει με τους γονείς του κόβοντας τα δέντρα του. Πλέον, αποτελεί πέραν από έναν διακεκριμένο δημοσιογράφο μια από τις εμβληματικές μορφές των αθλητικών συντακτών. Είναι ο άνθρωπος που μας ταξίδεψε μέσα από τα μάτια του σε αυτό το οδοιπορικό και μας έβαλε μαζί του στη μηχανή του χρόνου. Εκείνου που σταμάτησε στις 20 Ιουλίου του 1974. Σ’ ευχαριστούμε Πέτρο Χατζηχριστοδούλου.
ΠΗΓΗ: onsports.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Oσα δημοσιεύματα δεν έχουν την υπογραφή μας αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι την δική μας.Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις,, ή απειλές.