«Προχωρώντας μπροστά οι αξιωματικοί μας και μη υποχωρώντας στον Τούρκο εισβολέα, σκοτώνονταν ή τραυματίζονταν ο ένας μετά τον άλλον. Μακριά από την Πατρίδα τους, από τις οικογένειές τους, απομονωμένοι, αβοήθητοι και παρεξηγημένοι... Μερικών είναι γνωστές οι συνθήκες του θανάτου. Για άλλους υπάρχουν μόνον κάποιες πληροφορίες, συχνά ασαφείς και αλληλοσυγκρουόμενες. Το σίγουρο είναι ότι χάθηκαν. Άλλων τα ονόματα έμειναν καταχωνιασμένα στους σχοινοτενείς καταλόγους των αγνοουμένων. Κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς χάθηκαν και πώς έδωσαν την τελευταία τους μάχη...».
Ένα αφιέρωμα στους ΕΛΔΥΚάριους, που έπεσαν πολεμώντας τον Αττίλα
Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΤΙΣΣΑΣ
Ήταν η συγκλονιστικότερη πτυχή του πολέμου του 1974 εναντίον των Τούρκων εισβολέων
ΜΕΡΟΣ 8, ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ
Στον πρόλογο του βιβλίου του «Πεθαίνοντας στην Κύπρο», ο Σπύρος Παπαγεωργίου τονίζει ότι σ' αυτό διαζωγραφίζει περιπτώσεις ηρωισμών, δοκιμασίας και μαρτυριών κυρίως αξιωματικών και στρατιωτών από την Ελλάδα, που αγωνίστηκαν ή έπεσαν στην Κύπρο. Αυτούς τους πεσόντες ο συγγραφέας χαρακτηρίζει παλύ ορθά και δίκαια «Μεγάλους Αδικημένους». Και είναι πράγματι και μεγάλοι και αδικημένοι οι ήρωές μας αυτοί, αν μελετήσει και εκτιμήσει σωστά κάποιος τα γεγονότα, που δεν είχε την τύχη, όπως ο Παπαγεωργίου και εγώ, να τα ζήσει «εξ επαφής». Στο κεφάλαιο «Περιπτώσεις ηρωικών θανάτων», ο συγγραφέας κάνει αναφορά συγκεκριμένων περιπτώσεων ανυπέρβλητων ηρωισμών και θυσιών ηρώων, οι οποίοι έμειναν άταφοι στα κατεχόμενα, σήμερα, ιερά εδάφη μας.
Παραθέτω αυτούσιο ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το κεφάλαιο αυτό, δείγμα της δυνατής γραφής του Παπαγεωργίου: «Προχωρώντας μπροστά οι αξιωματικοί μας και μη υποχωρώντας στον Τούρκο εισβολέα, σκοτώνονταν ή τραυματίζονταν ο ένας μετά τον άλλον. Μακριά από την Πατρίδα τους, από τις οικογένειές τους, απομονωμένοι, αβοήθητοι και παρεξηγημένοι... Μερικών είναι γνωστές οι συνθήκες του θανάτου. Για άλλους υπάρχουν μόνον κάποιες πληροφορίες, συχνά ασαφείς και αλληλοσυγκρουόμενες. Το σίγουρο είναι ότι χάθηκαν. Άλλων τα ονόματα έμειναν καταχωνιασμένα στους σχοινοτενείς καταλόγους των αγνοουμένων. Κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς χάθηκαν και πώς έδωσαν την τελευταία τους μάχη...».
Υπάρχουν και άλλοι που αναπαύονται στον υγρό τάφο της σκλαβωμένης κερυνειώτικης θάλασσας. Είναι οι γεwαίοι της πυραυλακάτου «Τ3», ο υποπλοίαρχος Λευτέρης Τσομάκης, ο αρχικελευστής Λ. Βιτουλαβίτης, οι κελευστές Κ. Καρέτσος και Ν. Δεριζιώτης, και οι ναύτες Ε. Κατσουράδης και Ν. Στιβακrάς. Οι πρώτοι ήρωες του πολέμου εναντίον των εισβολέων, αυτοί, που, ως άλλοι Κανάρηδες και Ματρόζοι, τόλμησαν και επιχείρησαν ηρωική έξοδο, στις πέντε η ώρα το πρωί της 20ής Ιουλίου 1974, εναντίον του τουρκικού αποβατικού στόλου. Για τους ήρωες αυτούς, που έκαναν να ξαναζήσουν στα γαλανά νερά της Κερύνειας μας οι θρύλοι των μπουρλοτιέρηδων του Εικοσιένα, μίλησαν με τα καλύτερα λόγια, όλο θαυμασμό, συμπολεμιστές τους, που είχαν την τύχη να επιζήσουν. Ο αρχικελευστής Μαγέτος Διονύσιος, ο μόνος που είχε διασωθεί από την «Τ3», είπε αργότερα: «Ο κυβερνήτης μας Τσομάκης μάς διέταξε επειγόντως να ετοιμάσουμε τις τορπίλες για εκτόξευση. "Γρήγορα παιδιά, μόλιςπροφθάνουμε", μας είπε. Κι ενώ βρισκόμασταν στα τελευταία στάδια της προετοιμασίας, απέχοντας μόνο 2.000 υάρδες από τα σκάφη του εχθρού, ακούστηκε η μοιραία εκείνη έκρηξη, που διέλυσε το σκάφος μας». Πού οφειλόταν
η μοιραία εκείνη έκρηξη; Κανένας δεν μπορεί να πει με σιγουριά. Η μια εκδοχή λέγει ότι επρόκειτο για έκρηξη ρουκέτας τουρκικού αεροπλάνου. Η άλλη εκδοχή, που θεωρείται και επικρατέστερη, μιλά για έκρηξη τορπίλης τουρκικού αντιτορπιλικού».
Ο γενναίος των γενναίων
Ο γενναίος των γενναίων ήταν ο ταγματάρχης, διοικητής της θρυλικής πια 31ης Μοίρας Καταδρομών Γεώργιος Κατσάνης. Ο πορθητής του Αγίου lλαρίωνα. Στις 5.30 το πρωί της 20ής Ιουλίου, ο Κατσάνης σήμανε συναγερμό στη Μοίρα. Σε λίγο οι καταδρομείς, με τον ατομικό τους οπλισμό και πλήρη πολεμική εξάρτυση, βρίσκονταν παρατεταγμένοι. Ο Κατσάνης, φλογισμένος από φιλοπατρία, απηύθυνε στους στρατιώτες του τούτα τα εμπνευσμένα λόγια: «Από σήμερα, η Κύπρος έχει να αντιμετωπίσει τον προαιώνιο εχθρό του ελληνικού έθνους, τον Τούρκο. Η Τουρκία μάς έχει κηρύξει τον πόλεμο. Οι πεινασμένοι όχλοι τους προσπαθούν να καταλάβουν το μαρτυρικό νησί μας. Αποστολή της μονάδας μας και κάθε 'Ελληνα είναι να υπερασπίσει τα πάτρια εδάφη, θα αντισταθούμε μπροστά στις σιδερόφρακrες οχλομεραρχίες του εχθρού. Ο Θεός και το δίκαιο είναι μαζί μας».
Ζήτω το Έθνος!
Οι πεσόντες κατά τις μάχες εναντίον των Τούρκων εισβολέων αδελφοί μας Ελλαδίτες, αξιωματικοί και υπαξιωματικοί, ανέρχονται σε 72. Από αυτούς οι οκτώ είναι αξιωματικοί, οι 26 υπαξιωματικοί και οι υπόλοιποι 38 στρατιώτες, του Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας. Όλοι έπεσαν στο πεδίο της τιμής, αν και γνώριζαν ότι ο εχθρός ήταν πολύ ισχυρότερος και μεγαλύτερος σε αριθμούς.
Όλοι ήξεραν πολύ καλά ότι οι πιθανότητες να επιζήσουν ήταν ελάχιστες μπροστά στις πιθανότητες να πεθάνουν. Και όμως, έμειναν εκεί, αγωνίστηκαν τον αγώνα τον καλό και έπεσαν στο πεδίο της μάχης ένδοξα και τιμημένα, πιστοί στον όρκο τους τον ιερό.
Για να ιστορηθούν τα κατορθώματά τους και να υμνηθεί το μεγαλείο της θυσίας τους, χρειάζονται τόμοι πολλοί και συγγραφείς ταλαντούχοι. Ό,τι γράφτηκε μέχρι τώρα δεν είναι τίποτε μπροστά στην προσφορά τους. Μια προσφορά υπέρτατη, που αμφισβητήθηκε ή και αμφισβητείται από μερικούς, ανάμεσα στους οποίους και κονδυλοφόροι, που χωρίς περίσκεψη και αιδώ, χαρακτηρίζουν και τους πεσόντες και τους επιζήσαντες Ελλαδίτες που υπηρέτησαν στην Κύπρο, ως «στρατό κατοχής». Η αγνωμοσύνη και αχαριστία ορισμένων, που ποτέ δεν έσπευσαν, όπως οι Ελλαδίτες αδελφοί μας, να αγωνιστούν και να θυσιαστούν για τη λευτεριά της Κύπρου μας, ευτυχώς, αν και δεν έχει όρια, δεν μπορεί να υποβαθμίσει το μέγεθος της προσφοράς και της θυσίας των αδελφών μας αυτών. Η Κύπρος θα τους ευγνωμονεί για πάντα.
Ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας
Το μεγαλείο της θυσίας και της προσφοράς των Ελλαδιτών αδελφών μας για την ελευθερία, την τιμή και την αξιοπρέπειά μας, το καταμαρτυρούν με τον πιο εύγλωττο και αδιάψευστο τρόπο οι τάφοι και τα κενοτάφιά τους στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Εκεί όπου αναπαύονται τα οστά όσων περισυνελέγησαν από τα πεδία των μαχών. Γιατί υπάρχουν και αρκετοί ήρωες Ελλαδίτες, όπως και Κύπριοι, που έπεσαν στις ακτές της Κερύνειας, στις πλαγιές και τις κορυφογραμμές του Πενταδακτύλου, στον Κάμπο της Μεσαριάς και άλλα σκλαβωμένα μέρη μας, που δεν βρέθηκαν για να ταφούν με τιμές, όπως τους άξιζε. Έμειναν εκεί άταφοι και τα ιερά τους κόκαλα λευκάζουν σήμερα τη σκλαβωμένη γη μας, περιμένοντας το χαρμόσυνο μήνυμα της λευτεριάς. Περιμένοντας την ώρα που θα πάμε εκεί, ελεύθεροι και θα τα μαζέψουμε με ευλάβεια και θα τα θάψουμε με τιμές, να βρει την αίνια ανάπαυση η ψυχή τους.
Εκεί, λοιπόν, στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας κοιμούνται αδελφωμένοι Ελλαδίτες και Κύπριοι ήρωες, που έπεσαν πολεμώντας τους Τούρκους κατά την εισβολή. Και στο Πάνθεον των αθανάτων του Έθνους και στις δικές μας καρδιές, βρίσκονται όλοι οι ήρωες και μάρτυρες, είτε κοιμούνται τον μακάριο ύπνο στον Τύμβο, είτε άφησαν τα ιερά τους κόκαλα να λευκάζουν στις ακτές της Κερύνειας, στις πλαγιές του Πενταδακτύλου ή στον κάμπο της Μεσαριάς.
Η θυσία του «Σάκη Ηλία»
Η συγκλονιστικότερη περίπτωση Ελλαδίτη ήρωα, που έπεσε πολεμώντας τον εισβολέα, είναι αυτή του Διονύσιου Παλαιολόγου, από το Κολλύριο Πύργου Ηλείας της Πελοποννήσου. Ο Παλαιολόγος ήταν νυμφευμένος με την Ερμούλα Χριστοδούλου. Η ιστορία του είναι μοναδική, σχεδόν απίστευτη, αλλά πέρα για πέρα αληθινή. Ας την παρακολουθήσουμε σε αδρές γραμμές:
Ο Διονύσιος Παλαιολόγος, Σάκης ήταν το χαϊδευτικό του, είχε υπηρετήσει στην Κύπρο και μετά την απόλυσή του από τις τάξεις του Ελληνικού Στρατού, παρέμεινε στο νησί μας. Νυμφεύτηκε την Ερμούλα Χριστοδούλου από τη Λεύκα, κάτοικο τότε της Μόρφου. Η Ερμούλα με την οικογένειά της είχαν εκδιωχθεί από τους Τούρκους της Λεύκας, πολύ πριν από την εισβολή του Αττίλα. Από τον καιρό του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ. Ο Σάκης και η Ερμούλα έκαναν δύο παιδιά, το Νίκο και την Κωνσταντίνα. Ζούσαν στη Μόρφου της πορτοκαλιάς και της ευμάρειας. Κι έπλαθαν όνειρα για το μέλλον τους, για τα παιδιά τους. Ξαφνικά, όμως, τα όνειρά τους σκορπίστηκαν. Η λαίλαπα του τουρκικού Αττίλα τα γκρέμισε όλα. Τα έκανε στάχτη κι αποκαΐδια.
Όταν άρχισε η εισβολή, την αυγή της μαύρης 20ής lουλίου 1974, ο Σάκης, του εργαζόταν σε πρατήριο βενζίνης στη Μόρφου, έτρεξε να καταταγεί εθελοντικά. Παράτησε τη δουλειά του, πήγε στο σπίτι του. Φίλησε τη γυναίκα και τα δύο μικρούλια του, το Νίκο και την Κωνσταντίνα, και τράβηξε κατά τα γραφεία της 11 Ανωτέρας Στρατιωτικής Διοίκησης, που μετακινήθηκαν στον Κουτραφά, όπου κατατάχθηκε εθελοντικά στο στρατιωτικό τμήμα, που είχε συγκροτηθεί υπό τη διοίκηση του αντισυνταγματάρχη Θεόδωρου Ζαγορίτη. Το τμήμα ανέλαβε αποστολή να εκκαθαρίσει από τους ένοπλους τρομοκράτες τα τουρκοκυπριακά χωριά Αγκολέμι και Ελιά. Στις 4.30 το απόγευμα το Τμήμα Ζαγορίτη, όπου υπηρετούσε ως τυφεκιοφόρος ο Σάκης, μαχόταν μέσα στο χωριό Ελιά. Στις 6.30 ο Σάκης τραυματίστηκε θανάσιμα από κυνηγετικό Τούρκου τρομοκράτη στην κεφαλή και την κοιλιακή χώρα. Διακομίστηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο Μόρφου σε αφασία, αλλά λόγω των σοβαρών τραυμάτων του κρίθηκε αναγκαίο να διακομιστεί στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου τη νύκτα της ίδιας μέρας, 20 lουλίου, ο ήρωας υπέκυψε στα τραύματά του.
Από τη στιγμή του θανάτου του χάθηκαν τα ίχνη του ήρωα. Κι όπως αποδείχθηκε, είχε ταφεί με άλλους πεσόντες κατά την εισβολή στο νέο νεκροταφείο Λευκωσίας, Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ως Κύπριος εθνοφρουρός Σάκης Ηλίας, αγνώστων άλλων στοιχείων. Το υποκοριστικό του και ο τόπος καταγωγής έγιναν το κύριο ονοματεπώνυμο του ήρωα Διονύσιου Παλαιολόγου από τον Πύργο της Ηλείας. Τάφηκε εκεί, άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Η οικογένειά του το μόνο που γνώριζε ήταν ότι ο Σάκης είχε διακομιστεί στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, φέροντας σοβαρά τραύματα. Μετά χάθηκαν τα ίχνη του για όλους. Πέρασε στον κατάλογο των αγνοουμένων. Και ήταν εκεί μέχρι τον lούνιο του 2001, που ταυτοποιήθηκαν τα ιερά οστά του και ειδοποιήθηκαν σχετικά, επίσημα πια, οι δικοί του. Στις 14 lουνίου 2001, στις 4.30 η ώρα το απόγευμα, τα οστά του τιμημένου ήρωα Διονύσιου Παλαιολόγου από το Κολλύριο Ηλείας -του Σάκη Ηλία- κηδεύτηκαν από τον ιερό ναό Αγίων Πάντων Μακεδονίτισσας, με τις πρέπουσες τιμές. Και μετά εναποτέθηκαν σε νεόσκαφτο τάφο, στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας. Εκεί, όπου αναπαύονται και άλλα λαμπρά παλληκάρια της Ελλάδας και της Κύπρου, που έπεσαν πολεμώντας αδελφωμένα, πολεμώντας τον εισβολέα τον lούλιο και τον Αύγουστο του 1974.
'Ηρωα Διονύσιε Παλαιολόγε και άλλοι Ελλαδίτες αδελφοί, που δώσατε τη ζωή σας πολεμώντας για τη δική μας λευτεριά και τη δική μας εθνική τιμή και αξιοπρέπεια, σας ευγνωμονούμε. Όλη η Κύπρος και η Ελλάδα σας ευγνωμονούν. Το χώμα της δεύτερης Πατρίδας σας, της Κύπρου, που σας σκέπασε, το χώμα που το ποτίσατε με το ηρωικό σας αίμα, ας είναι ελαφρύ κι απ’ αυτό ας ξεφυτρώνουν αιώνια τα άνθη.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Oσα δημοσιεύματα δεν έχουν την υπογραφή μας αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι την δική μας.Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις,, ή απειλές.