ΘΕΣΣΑΛΟΙ ΠΕΣΟΝΤΕΣ Υπέρ της Ελευθερίας της Κύπρου

Ιστορία. Αυγουστίνος (Ντίνος) Αυγουστή.

Κύπρος μαύρο καλοκαίρι του 1974. Οι τούρκοι κτυπούν ανελέητα το πολυβασανισμένο μας νησί. Αξιωματικοί και οπλίτες εξ Ελλάδος και Έλληνες Κύπριοι πολεμούν πλάι- πλάι, αναμένοντας με τα μάτια στραμμένα στους ουρανούς. Ήταν αδύνατο να πιστέψουν πως η μάνα Ελλάδα θα επιχειρούσε μετά την ταπείνωση από την απόσυρση της ένδοξης Ελληνικής Μεραρχίας το 1967, άλλο ένα έγκλημα σε βάρος της Κύπρου. Και όμως η χούντα υπαναχωρεί ακόμα μια φορά στα τελεσίγραφα των Αγγλοαμετρικανών και της 'Αγκυρας και ψάχνει τρόπους απεγκλωβισμού από τα τεράστια αδιέξοδα της, χωρίς να υπερασπίσει μέχρι εσχάτων ως όφειλε το πάτριο έδαφος. Όσο για αυτούς που τους διαδέχθηκαν, εξάντλησαν την αγωνιστικότητα τους σε αχρείαστες και ανεπιτυχείς διαπραγματεύσεις την ώρα που τα τουρκικά στρατεύματα στην Κύπρο συνέχιζαν την προέλαση τους και το χειρότερο, χωρίς ούτε καν να τηρούν τα προσχήματα, με λαμπρές δεξιώσεις, πανηγύριζαν για την αναίμακτη τάχατες επάνοδο της Δημοκρατίας!

Ο τότε υπουργός εξωτερικών της μητρός πατρίδος, Γεώργιος Μαύρος, δήλωνε, λίγο πριν το ναυάγιο των συνομιλιών της Γενεύης, όπου οι τούρκοι έθεταν τελεσιγραφικώς τις προκλητικές προτάσεις τους, ότι προτιμούσε τον πόλεμο από την ταπείνωση. Όταν όμως ξεκίνησε η δεύτερη μεγάλη προέλαση του Αττίλα, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής για να δικαιολογήσει την απραξία των Αθηνών, δήλωνε πως η Κύπρος έπεφτε λίγο μακριά!
Παρ' όλα αυτά στην Κύπρο όλοι οι Έλληνες μαζί πιασμένοι χέρι- χέρι, συνέχιζαν να δίνουν την μάχη μέσα από το ίδιο χαράκωμα, με τα μάτια συνεχώς στραμμένα στους ουρανούς, αδυνατώντας να πιστέψουν ότι θα μείνουν μέχρι τέλους μόνοι. Τα λόγια του ήρωα αντισυνταγματάρχη Μπούτου Γεώργιου, ο οποίος τραυματίσθηκε βαριά τις πρώτες ώρες του πολέμου στην περιοχή του Κοντεμένου και ο οποίος μεταφέρθηκε την 1η Αυγούστου του 1974 στην Αθήνα λόγω του κρίσιμου της καταστάσεως της υγείας του, όπου και εξέπνευσε δύο μέρες αργότερα, αναδεικνύουν την τρομερή απογοήτευση και το μέγεθος της πικροτάτης δοκιμασίας των γενναίων αγωνιστών που δεν εγκαταλείπουν ποτέ τις Θερμοπύλες.
Η κυπριακή εφημερίδα «Ο ΑΓΩΝ», γράφοντας για τον Μπούτο σημείωνε και τα εξής: «...Ο Μπούτος έφυγε με το παράπονο στα χείλη. Πάντοτε παραπονείτο, γιατί η Ελλάδα δεν είχε στείλει έστω και ένα αεροπλάνο για να βοηθήσει την Κύπρο. Που είναι μωρέ η Ελλάδα να στείλει έστω και τρία αεροπλάνα και να δης τους τούρκους που θα πάνε, παραμιλούσε στο νοσοκομείο όπου ενοσηλεύετο». Και με αυτό το παράπονο ξεψύχησε.
Στο σημείο αυτό ας πάμε λίγο πίσω και ας επιχειρήσουμε μια αναγκαία θαρρώ ιστορική αναδρομή, για να συνδέσουμε λίγο τα γεγονότα.
Μετά το τέλος του ένδοξο Εθνικοαπελευρωτικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α 1955-59 και την αποτυχία επιτεύξεως του στόχου του, που δεν ήταν άλλος από την Αυτοδιάθεση-Ένωση, - αναφαίρετο δικαίωμα των Λαών που πηγάζει μέσα από τις πρόνοιες του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, για την σύσταση του οποίου να θυμίσω ότι σύμπας Ελληνισμός πολέμησε ηρωικώς και έδωσε πάνω από μισό εκατομμύριο ψυχές ενώ η Τουρκία δεν έδωσε ούτε μία- υπογράφονται οι γνωστές σε όλους μας επαίσχυντες συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου και δημιουργείται η ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία. Για ιστορικούς δήθεν λόγους, δεν αφαιρέθηκε από το κυβερνείο το οποίο θα λειτουργούσε πλέον ως προεδρικό Μέγαρο της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Λέοντας σύμβολο της στυγνής Αγγλικής αποικιοκρατίας. Ίσως για να μας θυμίζει υποστηρίζουν πολλοί πως η Μ. Βρετανία δεν έφυγε ποτέ από το ευλογημένο νησί μας.
Με βάση τις συμφωνίες εγκαθιδρύσεως του νέου κράτους λοιπόν, Ελλάδα, Τουρκία και Μ. Βρετανία ορίζονται ως εγγυήτριες δυνάμεις και αποκτούν το δικαίωμα να διατηρούν στρατιωτικές δυνάμεις στο νησί. Η Ελλάδα διαθέτει από την επομένη της ανεξαρτησίας, δύναμη 900 στρατιωτών η οποία έκτοτε θα αποτελέσει την Ελληνική Δύναμη Κύπρου, την γνωστή σε όλους μας ΕΛ.ΔΥ.Κ. Η Τουρκία αποστέλλει 600 στρατιώτες που συγκροτούν την Τουρκική δύναμη Κύπρου την γνωστή ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. Για τους Βρετανούς βεβαίως δεν τίθεται θέμα αριθμών, αφού διατηρούν υπό τον πλήρη έλεγχο τους τις κυρίαρχες Βρετανικές βάσεις τους, στις οποίες στάθμευαν και σταθμεύουν απεριόριστος αριθμός στρατιωτών εξοπλισμένος με τον πιο σύγχρονο οπλισμό. Για την αποτελεσματικότητα στην δράση αυτών των στρατευμάτων μπορούν να σας ενημερώσουν οι φίλες γειτονικές αραβικές χώρες, οι οποίες γεύθηκαν άπειρες φορές τα βρόμικα φονικά κτυπήματα τους.
Είναι ομολογουμένως ξεχωριστές οι στιγμές που έζησαν οι πρώτοι Ελλαδίτες στρατιώτες που αποβιβάσθηκαν στο λιμάνι της κατεχόμενης σήμερα πόλεως της Αμμοχώστου. Ήταν ουσιαστικώς η δεύτερη φορά μετά από χιλιάδες χρόνια που ο Ελληνικός στρατός πατούσε τα ’για χώματα της Κύπρου. Στο λιμάνι της πόλεως του Ευαγόρα, ένας γέρος βρακάς τους υποδέχεται γονατιστός, αναφωνώντας: «Την Ελλάδαν μας θέλωμεν και ας τρώγουμεν πέτρες».
Η Κυπριακή Δημοκρατία αρχίζει να λειτουργεί στις 16 Αυγούστου του 1960, με την έπαρση της κυπριακής σημαίας στο προεδρικό Μέγαρο. Ο τελευταίος Βρετανός κυβερνήτης παραδίδει την εξουσία στον πρώτο εκλεγμένο πρόεδρο της Κύπρου Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Την ίδια στιγμή καθήκοντα αντιπροέδρου εκ μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς αναλαμβάνει ο Φαζίλ Κουτσούκ.
Όμως τα προβλήματα από τις άδικες πρόνοιες των συμφωνιών που επεβλήθησαν στον κυπριακό Λαό δεν αργούν να φανούν. Ο Μακάριος διαπιστώνοντας την μη λειτουργικότητα τους, υποβάλει προτάσεις για βελτίωση τους τον Νοέμβριο του 1963. Οι τούρκοι συσκέπτονται για να αποφασίσουν. Η απάντηση τους δίνεται τελικώς με καταιγιστικά πυρά όπλων λίγο μετά τα μεσάνυκτα της 22ας Δεκεμβρίου. Το πρωινό της 23ης Δεκεμβρίου βρίσκει τους Έλληνες της Κύπρου να προσπαθούν να οργανώσουν μια στοιχειώδη αντίσταση απέναντι στα ακραία στοιχεία της Τ.Μ.Τ. και του Ραούφ Ντενκτάς. Από τα πρώτα πυρά μάλιστα φονεύεται μία τουρκάλα ελευθερίων ηθών, που δίνει την αφορμή σε μια κυπριακή εφημερίδα της εποχής εκείνης να γράψει: «Εφονεύθη μια πόρνη και κατελήθη ένα κράτος».
Η Κύπρος από τότε μπαίνει σε νέες οδυνηρές περιπέτειες. Οι στασιαστές αντιμετωπίζονται από τους πρώτους κακώς εξοπλισμένους εθελοντές, οι οποίοι προσπαθούν να κρατήσουν ξανά τις Θερμοπύλες. Οι βρετανοί και πάλιν παρουσιάζονται ως ο από μηχανής Θεός. Ενδιαφερόμενοι δήθεν για την ειρήνη παρεμβάλλονται μεταξύ των στασιαστών και των υπερασπιστών της Κυπριακής Δημοκρατίας και χαράσσουν την πράσινη γραμμή. Ο de-facto διαχωρισμός είναι πλέον γεγονός. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε., συνέρχεται και αποφασίζει την αποστολή των πρώτων ειρηνευτών. Ο δρόμος εξ αρχής δείχνει ότι θα είναι μακρύς και δύσκολος.
Στην Κύπρο φθάνουν οι πρώτοι εξ Ελλάδος αξιωματικοί που εκπαιδεύουν τους πρώτους εθελοντές Έλληνες της Κύπρου, στην τακτική του πολέμου. Λίγο αργότερα αποφασίζεται η ίδρυση τακτικού στρατού με καθιέρωση υποχρεωτικής στρατεύσεως για τους άνδρες. Έτσι δημιουργείται η Εθνική Φρουρά της Κύπρου.
Ο τότε πρωθυπουργός της Μητρός Πατρίδος, Γεώργιος Παπανδρέου, δείχνει αποφασισμένος να στηρίξει με κάθε τρόπο την Κύπρο. Η Κυπριακή Δημοκρατία αποκτά έτσι αξιόμαχο στράτευμα ικανό να αντιμετωπίσει κάθε επιβουλή. Μεταξύ των γενναίων αξιωματικών που φθάνουν στην Κύπρο είναι και ο ταγματάρχης Πούλιος Δημήτριος από το Μαυρέλι των Τρικάλων. Ο Πούλιος μαζί με τους άλλους Ελλαδίτες αξιωματικούς αναλαμβάνουν την εκκαθάριση των τουρκοκυπριακών θυλάκων τους οποίους δημιούργησαν οι τούρκοι στασιαστές και στους οποίους οδήγησαν δια της βίας όλους τους άμαχους τουρκοκυπρίους. Τον Απρίλιο του 1964 διενεργεί επίθεση στο ύψωμα της ’σπρης Μούτης στην οροσειρά του Πενταδακτύλου και πολεμά σκληρά και γενναία μαζί με τους στρατιώτες του για την ανακατάληψη του.
Ο ταγματάρχης Πούλιος Δημήτριος μπαίνει στο Πάνθεον των ηρώων λίγες μέρες αργότερα με τον ηρωικό του θάνατο σε επεισόδιο με τους τούρκους στασιαστές στην κατεχόμενη σήμερα πόλη της Αμμοχώστου. Προτίμησε ένα τιμημένο θάνατο παρά την παράδοση. Ήταν μεσημέρι της 11ης Μαΐου του 1964, όταν ο ταγματάρχης Πούλιος Δημήτριος και οι λοχαγοί Καποτάς Βασίλειος και Ταρσούλης Παναγιώτης με οδηγό τους τον Ελληνοκύπριο εθνοφρουρό Παντελίδη Κωνσταντίνο επιστρέφοντας από διατεταγμένη υπηρεσία βορείως της Αμμοχώστου εισήλθαν κατά λάθος στην παλιά πόλη (εντός των τειχών). Προσπαθώντας να εξέλθουν της πόλεως έπεσαν σε ενέδρα ενόπλων τουρκοκυπρίων στην πύλη «LANS GATE». Αντί να παραδοθούν με πρώτο τον Ταγματάρχη Πούλιο, αψηφούντες τον βέβαιο θάνατο, όρμησαν εναντίον των πολυπληθέστερων και άρτια εξοπλισμένων στασιαστών με αποτέλεσμα να βρούν ηρωικό θάνατο. Από την ανταλλαγή των πυρών ξέφυγε βαριά τραυματισμένος ο λοχαγός Ταρσούλης, ενώ έπεσαν νεκροί, ο Πούλιος, ο Καποτάς και ο Παντελίδης. Ο αντιστράτηγος ε.α. Ι. Μπίτος στο βιβλίο του «Από την πράσινη γραμμή στους δυο Αττίλες», αναφέρει ότι μέτρησε ο ίδιος προσωπικώς, δεκαεπτά βολίδες στο σώμα του αείμνηστου ταγματάρχη Πούλιου Δημήτριου. Αυτό βεβαίως απεικονίζει στο έπακρον την βαρβαρότητα των τούρκων.
Για την βαθιά προσήλωση του στην ιδέα της τιμής και του καθήκοντος και την ηρωική αυτή πράξη του, ο αείμνηστος ταγματάρχης προήχθη μεταθανατίως στον βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Στα Τρίκαλα, αναγνωρίζοντας την προσφορά του ήρωα αξιωματικού έδωσαν το όνομα του σε στρατόπεδο και πλατεία της πόλεως, εντός του οποίου στήθηκε η προτομή του.
Δύο μήνες μετά το επεισόδιο αυτό, το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου του 1964, μετά από τουρκικές προκλήσεις, έλαβαν χώραν σοβαρά επεισόδια στην περιοχή των τουρκοκυπριακών θυλάκων των χωριών Μανσούρας-Κοκκίνων της περιοχής Τηλλυρίας, τα οποία εξελίχθηκαν σε στρατιωτική επιχείρηση εναντίον των θυλάκων αυτών από την Εθνική Φρουρά της Κύπρου. Ο θύλακας αυτός είχε πολύ μεγάλη στρατηγική σημασία για τους τούρκους, γι΄ αυτό και προσπάθησαν να τον διευρύνουν καταλαμβάνοντας το ύψωμα Λωρόβουνος που ήταν δεσπόζων και ζωτικό έδαφος για μας. Η Εθνική Φρουρά όπως ήταν φυσικό αντιδρά στα τετελεσμένα που πάνε να δημιουργηθούν. Η Τουρκία απειλεί με επέμβαση. Στις 8 Αυγούστου μάλιστα, επιχειρεί σφοδρούς βομβαρδισμούς με σοβαρές συνέπειες, αφού εκτός των άλλων χρησιμοποιεί και βόμβες ναπάλμ. Η προσπάθεια αποβάσεως που απειλεί ότι θα επιχειρήσει, σταματά κυρίως γιατί ο Γεώργιος Παπανδρέου διαμηνύει στους αμερικάνους: «Εάν η Τουρκία ανοίξει την θύρα του φρενοκομείου αναγκαστικώς θα εισέλθει και η Ελλάς από την θύρα αυτή». Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία λοιπόν ότι η μητέρα Ελλάδα είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει με κάθε τρόπο την Κύπρο. Η Θεσσαλία και πάλιν παρούσα, δίνει τον δικό της φόρο αίματος. Μεταξύ των ηρωικώς πεσόντων στις μάχες της Τηλλυρίας ήταν και ο Λοχίας τ/θ Κουκουσούλης Βασίλειος από την περιοχή των Τρικάλων.
Λίγο πριν τα επεισόδια τη Τηλλυρίας αρχίζει εν τω μεταξύ να εξελίσσεται μια γιγαντιαία επιχείρηση αμυντικής θωρακίσεως της Κύπρου. Η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου λαμβάνει την ιστορική απόφαση να εξασφαλίσει αμυντικώς την Κύπρο. Έτσι έως το τέλος του 1964, μια πλήρως εξοπλισμένη Μεραρχία στρατού, βρίσκεται στο νησί. Η Κύπρος με την απόλυτη συνδρομή της Μητρός Πατρίδος γίνεται απόρθητο φρούριο. Χαρακτηριστική προ τούτο ήταν η δήλωση του κατοχικού ηγέτη Ρ. Ντενκτάς όταν συλλαμβάνεται το 1967 να εισέρχεται παρανόμως στην Κύπρο: «Η γνώμη μου είναι ότι η Ένωση έγινε. Γιατί, ποιος θα διώξει τον Ελληνικό στρατό που είναι εδώ. Η Τουρκία δεν πρόκειται να πολεμήσει για μας. Ότι μένει είναι να μας αποζημιώσετε και να φύγουμε οι τουρκοκύπριοι από την Κύπρο»! Ανάλογος πανικός υπήρχε και στην τουρκική κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός Ισμέτ Ινονού φέρεται να συμβουλεύει τον υπουργό του των εξωτερικών Νιχάτ Ερίμ να μην επαναλαμβάνει τις απειλές, ότι θα αποβιβάσουν στρατό στην Κύπρο, γιατί δεν είχαν αυτήν την δυνατότητα.
Οι εξ Ελλάδος στρατιώτες που πήγαιναν στην Κύπρο, φορούσαν πολιτικά, έφεραν πλαστά ονόματα και παρουσιάζονταν ως κύπριοι φοιτητές που επέστρεφαν στην Κύπρο.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο στρατηγός Δημήτριος Γεωργιάδης ο οποίος πήγε στην Κύπρο με το όνομα ’δωνις Χαραλάμπους και επάγγελμα καθηγητής.
Τον Νοέμβριο του 1967 όμως, υπό συνθήκες που ο καθένας ερμηνεύει αναλόγως λαμβάνουν χώρα οι επιχειρήσεις Κοφίνου. Ύστερα από το τουρκικό τελεσίγραφο που ακολούθησε η Ελληνική Μεραρχία εγκαταλείπει την Κύπρο. Ο Κυπριακός Ελληνισμός θυσιάζεται ξανά προκειμένου να εξυπηρετηθούν εκ νέου οι επιδιώξεις των γνωστών σκοτεινών κέντρων, που ως συνήθως βρίσκουν τους κατάλληλους τρόπους προκειμένου να αποποιηθούν των ευθυνών τους.
Μεταφέρω ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Σπύρου Παπαγεωργίου «Πεθαίνοντας για την Κύπρο» από άρθρο το οποίο ο ίδιος έγραψε για να αποχαιρετήσει τα παιδιά της Μητρός Πατρίδος: «Φεύγει λοιπόν, ο Ελληνικός στρατός από την Κύπρο εις την οποίαν εστάλη με την ιστορικήν αποστολήν να την ενώση μετά της μητρός Ελλάδος. Και δεν είναι ούτε νικητής ή νικημένος εις το πεδίον της τιμής. Τα όπλα που έκαναν τον εχθρόν να ριγήση με την παγεράν λάμψιν της λόγχης των, θα γνωρίσουν τώρα το γλοιώδες «γράσσο» της συντηρήσεως και θα εναποτεθούν εις κιβώτια.
Προς τα γενναία τέκνα της Μητρός Ελλάδος, των οποίων αντιλαμβανόμεθα το απύθμενον ψυχικόν χάσμα επί τη ακουσία αποχωρήσει των, οφείλομεν τους υστάτους ύμνους. Ομιλεί τώρα η αδελφική καρδία προς αδελφούς απαγομένους κυριολεκτικώς. Ομιλεί η καρδία και ανοίγουν οι κρουνοί των οφθαλμών: «Αδέλφια, στο καλό. Υπήρξατε άριστοι. Επί τετραετίαν εζήσαμε μαζί αξέχαστες στιγμές και υφάναμεν όνειρα που τα ηφάνισεν η αναξιότης και μηδαμινότης άλλων. Δεχθήτε τους τελευταίους ασπασμούς και τας ευγνώμονας ευχαριστίας μας. Μας αφήνετε και κάτι πλέον πολύτιμον: κάποιους τάφους. Διότι ευτυχώς το τουρκικό φιρμάνι, ουδέν (εξ όσων τουλάχιστον μέχρι τούδε γνωρίζομεν) προνοεί δια την ανασκαφήν των τάφων και ματακομιδήν των οστών του Πούλιου, του Καποτά και του Παπαγεωργίου, που έγιναν διάτρητοι από τας τουρκικάς σφαίρας, και των άλλων Ελλλαδιτών που παρεφόρφωσαν αι βόμβαι ναπάλμ εις την Τηλλυρίαν και ετάφησαν εις κοινούς τάφους. Αυτοί θα μείνουν αιωνίως εδώ. Έπεσαν δι' ημάς αυτοί. Είναι ιδικοί μας. θα κρατήσωμεν τουλάχιστον αυτούς. Μας χρειάζονται αυτοί οι τάφοι δια να εξαποστέλλουν εσαεί ουρανομήκη την κραυγήν: Ζήτω η Ένωσις! Ο αγών τώρα αρχίζει...».
Η Κύπρος μετά την απόσυρση της ενδόξου Ελληνικής Μεραρχίας έχασκε σαν ορφανή θυγατέρα έτοιμη να ατιμασθεί από τους αιμοβόρους ληστές που αγνοούν ιδανικά και διαχρονικές αξίες. Και συναινούντων και όλων εκείνων των αρνητικών στοιχείων της φυλής, φθάνουμε στον Ιούλιο του 1974, όπου μετά το άφρων και προδοτικό πραξικόπημα, ολόκληρος ο αποβατικός στόλος της Τουρκίας βρίσκεται έξω από τις ακρογιαλιές της Κερύνειας. Η τουρκική αεροπορία σφυροκοπά ανηλεώς τις ημέτερες δυνάμεις οι οποίες πανθομολογούμενος παρά την προδοσία, ανθίστανται πολεμώντας ηρωικώς.
Μόλις ξεκίνησε η τουρκική εισβολή η Ελληνική δύναμη Κύπρου (ΕΛ.ΔΥ.Κ.) μετακινείται στους χώρους διασποράς. Το στρατόπεδο της από τις πρώτες πρωινές ώρες της 20ης Ιουλίου του 1974, δέχεται σφοδρότατες αεροπορικές επιδρομές. Οι «Ελδυκάριοι» αναγκάζουν τους εισβολείς σε άτακτη υποχώρηση. Θρυλικές παραμένουν οι μάχες των παιδιών της Ελλάδος και ο απαράμιλλος ηρωισμός τους.
Από το ημερολόγιο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. σταχυολογούμε τα ακόλουθα: «Ώρα 5 μ.μ.. Επιτελής φέρει διαταγή του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς (Γ.Ε.Ε.Φ.) για γενική επίθεση στις 6.30. Την επίθεση αναλαμβάνουν η ΕΛ.ΔΥ.Κ. και η ΙΙΙ Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκηση. Αντικειμενικός σκοπός κατάληψη Κιόνελι.Τα τμήματα πέρασαν την πρώτη σειρά πολυβολείων του εχθρού, αλλά τα άρματα δεν ακολούθησαν λόγω αντιαρματικής τάφρου. Παρά την έλλειψη αρμάτων, το Πεζικό προχωρεί και παίρνει και την δεύτερη σειρά των εχθρικών πολυβολείων.
Οι «ΕΛΔΥΚάριοι» γίνονται ημίθεοι. Αψηφώντας την κόλαση πυρός του εχθρού προχωρούν για την κατάληψη και της τρίτης και τελευταίας σειράς των πολυβολείων του Αττίλα. Η διαταγή, όμως, του Γ.Ε.Ε.Φ. τους κόβει την ορμή, τους διπλώνει τα φτερά και τους στερεί την μεγάλη δόξα της τελειωτικής νίκης, που θα σήμαινε και την πλήρη εξουδετέρωση του εχθρού. Η διαταγή, στην κρισιμότερη αυτή καμπή της μάχης ήταν σαφέστατη: Σύμπτυξη. Δηλαδή επιστροφή στις αρχικές θέσεις, στο στρατόπεδο...».
Μεταξύ των πολλών αξιωματικών που πολέμησαν με ηρωισμό στην επικές μάχες της ΕΛ.ΔΥ.Κ., ο συνταγματάρχης Λούης Ιωαννίδης που είδε να πέφτουν δίπλα του γενναίοι αξιωματικοί και οπλίτες, οι οποίοι έκαναν να ξαναζήσουν μπροστά στο στρατόπεδο των παιδιών της Αιώνιας Ελλάδας, οι Θερμοπύλες με τους 300 του Λεωνίδα. Ο απόστρατος σήμερα αξιωματικός της ΕΛ.ΔΥ.Κ., Θυμάται και διηγείται μεταξύ άλλων: «...Το παίζαμε όλα για όλα. Το «ή ταν ή επί τας», ήταν για εμάς εκείνη την ώρα όρκος. Έπρεπε να σταθούνε στο ύψος των περιστάσεων. Ολόκληρος ο Ελληνισμός μας παρακολουθούσε με αγωνία. Και μείναμε εκεί, γαντζωμένοι στις θέσεις μας, ακάλυπτοι από την αεροπορία, αλλά κόψαμε την τουρκική προέλαση. Τσακίσαμε την επίθεση των υπέρτερων εχθρών μας. Η τουρκική επίθεση αποκρούστηκε με φοβερές από μέρους του εχθρού απώλειες...».
Η Θεσσαλία έχει το προνόμιο να έχει το 1974, την μεγαλύτερη αριθμητική συμμετοχή σε ότι αφορά την επάνδρωση της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Αρκετοί Θεσσαλοί υπηρετούν επίσης το 1974, είτε ως μόνιμο προσωπικό, είτε ως κληρωτοί και στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς. Ο κατάλογος των ονομάτων πολύ μακρύς. Οι περισσότεροι από τον Νομό της Καρδίτσας και των Τρικάλων, αρκετοί από τον Νομό της Λάρισας και μερικοί από τον Νομό της Μαγνησίας.
Αφού λοιπόν οι περισσότεροι εξ Ελλάδος αξιωματικοί και οπλίτες που υπηρετούν στην Κύπρο το 1974, είναι Θεσσαλοί, είναι επόμενο και η προσφορά αίματος της Θεσσαλίας να είναι πολύ μεγάλη. Στις ηρωικές μάχες που έδωσε η ΕΛ.ΔΥ.Κ., στην περιοχή του Κιόνελι, πολέμησαν ηρωικώς ο υπολοχαγός πεζικού Τσιώνος Σωτήριος ο οποίος γεννήθηκε το 1945 στον Κοκκινοπηλό Ελασσώνος. Ο αείμνηστος υπολοχαγός τραυματίσθηκε βαριά και απεβίωσε στο γενικό νοσοκομείο της Λευκωσίας στις 29 Ιουλίου του 1974. Νοσηλευόταν δίπλα από το κρεβάτι του τραυματία αντιστράτηγου ε.α. σήμερα κ. Δημήτριου Μπίκου, όπως ίδιος γράφει στην σελ. 74 του βιβλίο του «Πως χάσαμε το 38% της Κύπρου. Στις 31 Ιανουαρίου 2003 μάλιστα τα οστά του ήρωα μεταφέρθηκαν για ταφή στην γενέτειρα του, αφού προηγουμένως, τον Οκτώβριο του 2002 έγινε γνωστός ο ακριβής τόπος της ταφής του ήρωα με την γνωστή επιστημονική μέθοδο ταυτοποιήσεως γενετικού υλικού.
Επίσης στην ίδια μάχη τραυματίσθηκε βαριά και μεταφέρθηκε στο γενικό νοσοκομείο Λευκωσίας όπου στις 25 Ιουλίου του 1974 εξέπνευσε, ο στρατιώτης πεζικού Αθανασούλας Βασίλειος από το χωριό Αγρελιά των Τρικάλων, ενώ έπεσε ηρωικώς στο πεδίο της μάχης ο στρατιώτης Κουκούλης Θωμάς από τους Αγίους θεοδώρους της Καρδίτσας.
Έπεσαν ακόμα ηρωικώς μαχόμενοι, ο αρχιλοχίας πεζικού Κόκας Κωνσταντίνος, οι έφεδροι λοχίες Ζάρκος Χρήστος και Τσιπινιάς Βασίλειος, ο έφεδρος δεκανέας Πεζικού Ρούσης Γεώργιος. Ενώ αγνοείται η τύχη των στρατιωτών πεζικού Αυλωνίτη Σπυρίδωνα, Παφιώλη Κωνσταντίνου και Χουντάλα Προκοπίου, οι οποίοι κατάγονται από άλλα διαμερίσματα της Ελλάδας.
Εντελώς διαφορετική για την τύχη του Κουκούλη Θωμά παρουσιάζεται η άποψη των στενών συγγενών του, οι οποίοι υποστηρίζουν πως έχουν πληροφορίες ότι ο Θωμάς βρίσκεται ζωντανός στα βάθη της Τουρκίας όπου εκτελεί καταναγκαστικά έργα. Το ίδιο ακριβώς υποστηρίζει και η κυρία Γιαννακοπούλου Κερασίνα σύζυγος του αγνοουμένου μόνιμου αρχιλοχία Γιαννακόπουλου Νικόλαου από το Μουζάκι Καρδίτσας, που υπηρετούσε στην ΕΛ.ΔΥ.Κ., ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες της, θεάθηκε για τελευταία φορά τραυματισμένος, στις 14 Αυγούστου του 1974, στην περιοχή της Μιάς Μηλιάς. Πάντως στην σελίδα 372 του βιβλίου του Ι. Μπήτου «Από την πράσινη γραμμή στους δυο Αττίλες, αναφέρεται ότι ο Γαννακόπουλος Νικόλαος χάθηκε εντός του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Λίγο πάρα δίπλα η Κρυοπηγή Καρδίτσας είχε το θλιβερό προνόμιο να δώσει και αυτή ένα από τα ρωμαλέα βλαστάρια της, για την λευτεριά της Κύπρου. Τον επιλοχία πεζικού Αθανασίου Νικόλαο που επίσης υπηρετούσε στην ΕΛ.ΔΥ.Κ. Από το Μαυρομάτι της Καρδίτσας καταγόταν ο μόνιμος Αρχιλοχίας Σκαμπαρδώνης Χρίστος που υπηρετούσε στην ΕΛ.ΔΥ.Κ. και που πολεμώντας με αυτοθυσία πότισε και αυτός με το αίμα του τα ιερά χώματα της Κύπρου.
Στις 22 Ιουλίου του 1974, έπεσε ηρωικώς μαχόμενος, ανατολικώς του στρατοπέδου όπου εξελισσόταν μεγάλη επίθεση των τούρκων, ο δεκανέας Μπολομύτης Χρυσόστομος από το Χάρμα της Καρδίτσας.
Τέσσερα ακόμα από παιδιά της ΕΛ.ΔΥ.Κ., τα οποία αγνοούνται κατάγονται από την Θεσσαλία. Χάθηκαν και οι τέσσερις εντός του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Είναι οι Λοχίες Αθανασόπουλος Δημήτριος από την Καστανιά της Καρδίτσας και Οικονόμου Ηλίας από τα Τρίκαλα και οι στρατιώτες Ανεμάς Δημήτριος και Καραγιώργος Αθανάσιος από την Καρδίτσα. Όλοι τους χάθηκαν στην δεύτερη φάση της εισβολής στις 16 Αυγούστου του 1974, την ίδια μέρα που έπεφτε ηρωικώς μαχόμενος ο στρατιώτης Παναγιώτου Βασίλειος από το Πευκόφυτο της Καρδίτσας, ο οποίος υπερασπιζόταν μαζί τους με αυτοθυσία το στρατόπεδο της Ελληνικής Δυνάμεως Κύπρου, από τους χιλιάδες τούρκους που επιτίθεντο για να το καταβάλουν. Δύο μέρες προηγουμένως έπεφτε ηρωικώς Νοτιοδυτικά του στρατοπέδου, στις 14 Αυγούστου του 1974, ο δεκανέας πεζικού Κωστόπουλος Ζάχος Στέφανος από το Προάστιο της Καρδίτσας.
Στην περιοχή της αποβάσεως στο Πέντε μίλι της Κερύνειας, στον θερμότερο σημείο του αγώνα, πολέμησε με αυταπάρνηση και έπεσε ηρωικώς μαχόμενος στις 21 Ιουλίου του 1974 ο λοχαγός πεζικού Τσουκνίδας Δημήτριος από τους Σοφάδες της Καρδίτσας. Από τον 'Αγιο Ακάκιο της Καρδίτσας κατάγεται επίσης και ο επιλοχίας τεχνικού Ραχωβίτσας Γρηγόριος ο οποίος πολέμησε ηρωικώς την πρώτη μέρα της εισβολής, για να αναχαιτίσει την προσπάθεια της αποβάσεως στην περιοχή Βαβυλάς της Κερύνειας και έκτοτε αγνοείται η τύχη του.
Από την Κύπρο επέστρεψαν φέροντες ως αστραφτερά παράσημα τα τραύματα τους οι Λοχίες Οικονόμου Ευάγγελος και Δάλλας Χρήστος από την περιοχή της Καρδίτσας, ο λοχίας Παπακώστας Νικόλαος και ο δεκανέας Μπλετσογιάννης Χρήστος από την περιοχή των Τρικάλων και οι στρατιώτες Κουτσός Θωμάς και Φούντας Δημήτριος από την περιοχή της Καρδίτσας. Τραυματίας από την Κύπρο επέστρεψε και δεκανέας της ΕΛ.ΔΥ.Κ. ιατρός σήμερα Κουτσαντάς Βασίλειος από την Βέροια που ζει και εργάζεται στην Αγιά της Λάρισας.
Τι μπορεί να πρωτοπεί κανείς για τον υπολοχαγό Ροκκά Βασίλειο από το Πευκόφυτο των Τρικάλων. Ο υπέροχος αυτός αξιωματικός της 33ης Μοίρας Καταδρομών, πολέμησε με αυτοθυσία τους εισβολείς και όταν μια χειροβομβίδα τον λάβωσε βαριά, εκεί ψηλά στο Κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα, χωρίς χρονοτριβή πήγε στο πρόχειρο Νοσοκομείο που στήθηκε στο Μπέλλα Μπάις, έδεσε όπως-όπως τις πληγές του και επέστρεψε στο πεδίο της μάχης, παρά τις συμβουλές των ιατρών για παραμονή στο νοσοκομείο. Αυτό μπορώ να το επιβεβαιώσω γιατί υπηρέτησα κάτω από τις διαταγές αυτού του υπέροχου αξιωματικού.
Από τον Βόλο κατάγεται ο Βουγιούκας 'Αγγελος που υπηρετούσε στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή της Κερύνειας και ο οποίος είχε την ατυχία να γνωρίσει από πολύ κοντά την «ευγενή συμπεριφορά» των γειτόνων μας, αφού συνελήφθη αιχμάλωτος και οδηγήθηκε στα μπουντρούμια των τουρκικών φυλακών των Αδάνων, όπου και παρέμεινε για τρεις περίπου μήνες.
Και ο φίλος Λαρισαίος Λάμπρος Πλίτσης, οπλίτης της ΕΛ.ΔΥ.Κ., είχε την ατυχία να συλληφθεί από τους τούρκους λίγο μετά την εισβολή και να παραμείνει αγνοούμενος για δεκατέσσερις μήνες στα μπουντρούμια του Αττίλα, έως ότου να βρει τον τρόπο να δραπετεύσει, ξεφεύγοντας από του χάρου τα δόντια και να επιστρέψει στις ελεύθερες περιοχές. Λέγεται ότι οι δικοί του, αγνοώντας την τύχη του, του έκαναν και τα πρώτα μνημόσυνα.
Τα παιδιά της Ελλάδος, πολέμησαν με αυταπάρνηση και έγραψαν χρυσές σελίδες δόξας και απαράμιλλου ηρωισμού. Δεν εγκατέλειψαν τα πάτρια εδάφη ακόμα και όταν τα πάντα είχαν κριθεί. Μένουν εκεί ζηλεύοντας την δόξα των τριακόσιων του Λεωνίδα, γράφοντας ξανά την ιστορία με το νεανικό αίμα τους, την ώρα που οι πάντες αποδέχθηκαν την ήττα και προσπαθούσαν να αναδιπλωθούν ομαλώς ή ανωμάλως.
Τα στρατηγικά σχέδια των εισβολέων ανατρέπονται και οι επικεφαλείς τούρκοι αξιωματικοί καταβάλλονται από πανικό. Πολλοί μάλιστα εκείνες τις συνταρακτικές στιγμές φέρονται να τα έχουν χαμένα και να θεωρούν δεδομένη την αποτυχία του στρατιωτικού εγχειρήματος τους.
Αξίζει νομίζω τον κόπο να δούμε πως εξελίχθηκαν τα γεγονότα σε εκείνες τις ανεπανάληπτες ηρωικές μάχες που έδωσε η ΕΛ.ΔΥ.Κ., μέσα από τις δραματικές προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών τους. Στην προσωπική μαρτυρία ενός πατέρα αγνοουμένου της εισβολής, του Έλληνα Κύπριου Λάζαρου Σκαλιστή, για την ηρωική αντίσταση των παιδιών της Ελλάδος αποτυπώνεται η γενναιότητα και η αυταπάρνηση τους. «.. Για αρκετές μέρες τα άρματα μάχης, η αεροπορία των τούρκων και η επίθεση του πεζικού τους δεν κατάφερναν να λυγίσουν την αντίσταση των «Ελδυκάριων». Οι φωνές μέσα στην φωτιά των μαχών των παιδιών της Ελλάδος, γιγάντωναν την πίστη και την γενναιότητα στον αγώνα ενάντια στους τούρκους εισβολείς. Ελάτε ρε κουφάρια να πάρετε το στρατόπεδο μας. Μην ξεχνάτε, φώναζαν, είμαστε απόγονοι των πολέμαρχων του 21. Δεν θα μείνουμε κανένας ζωντανός να μας πάρετε. Αγωνιζόμαστε για την πατρίδα μας, για το λαό μας. Βαράτε τους μίσθαρνους στρατιώτες».
Να πως περιγράφει το χρονικό των μαχών ο Λάμπρος Γώγος, σημερινός πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Πολεμιστών «ΕΛ.ΔΥ.Κ. 74», στρατιώτης τότε στην πρώτη γραμμή:
«20 Ιουλίου 1974. Σάββατο πρωί, μόλις έχει σημάνει εγερτήριο. Τίποτε δεν προμηνύει, το τι θα επακολουθήσει.
Ξαφνικά, ο γαλανός ουρανός σκοτεινιάζει από το σμήνος εχθρικών αεροσκαφών. Πέντε αεροσκάφη τύπου ΝΤΑΚΟΤΑ και ένα τύπου C130, ρίχνουν αλεξιπτωτιστές κοντά στο χωριό ΚΙΟΝΕΛΙ.
Δύο βομβαρδιστικά αεροσκάφη (F 104) βομβαρδίζουν το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. με βόμβες χιλίων λιβρών. Η αίθουσα επιχειρήσεων και τα γύρω κτίρια του Διοικητηρίου γίνονται ο πρώτος στόχος του τούρκου εισβολέα. Σε δευτερόλεπτα η εικόνα είναι πραγματικά βιβλική.
Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. στο διάστημα της πρώτης ημέρας εξαπολύει δύο ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ. Μία κατά τη διάρκεια της ημέρας και καταλαμβάνει το στρατόπεδο της Τουρκικής Δυνάμεως Κύπρου (ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ.) επιφέροντας στον εχθρό σοβαρές απώλειες. Την δεύτερη κατά την διάρκεια της νύκτας προς το χωριό ΚΙΟΝΕΛΙ, όπου ήταν και η μεγαλύτερη δύναμη της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. Η επίθεση είναι μετωπική και υποστηρίζεται από ΙΛΗ αρμάτων και πυροβολικού.
Η επίθεση αρχικά εξελίχθηκε με επιτυχία και τα επιτιθέμενα τμήματα δύο τάγματα των δύο Λόχων) κατόρθωσαν να διασπάσουν τις πρώτες σειρές πολυβολείων και να φθάσουν στην Αντιαρματική Τάφρο. Εκεί παγιδεύτηκαν τα δύο από τα τέσσερα άρματα και τα άλλα δύο καταστράφηκαν.
Τα τμήματα πεζικού που διέβησαν την Α/Τ Τάφρο, δέχθηκαν καταιγισμό διασταυρούμενων πυρών, από πολυβόλα και καθηλώθηκαν σε απόσταση 30-50 μέτρων από τις δεύτερες σειρές πολυβολείων.
Η επίθεση διήρκεσε μέχρι της 02.00 πρωινής της 21/7/1974 οπότε και διατάχθηκε η σύμπτυξη των τμημάτων, επειδή εκτιμήθηκε ότι η παραμονή εγκυμονούσε μεγάλες απώλειες με το φως της ημέρας, λόγω των επιθέσεων της αεροπορίας και τη μη ύπαρξης αντιαεροπορικής κάλυψης.
Από το πρωί της 21/7/1974 επιστρέφουν μέσω της ΠΑΦΟΥ οι οπλίτες της 72Γ' ΕΣΣΟ και εντάσσονται στις οργανικές μονάδες που ανήκαν πριν την αναχώρηση τους. Όλη την ημέρα συνεχίζεται η προσβολή του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ. από τα αεροσκάφη με ρουκέτες και πυροβολισμούς.
Η ίδια κατάσταση συνεχίζεται και στις 22/7/1974 με αμείωτη ένταση από την πλευρά του εχθρού. Οι βομβαρδισμοί εντάθηκαν τις απογευματινές ώρες (03.45) με βόμβες χιλίων λιβρών και βόμβες NAPALM (εμπρηστικές).
Στις 15.55 υπήρξε σήμα «περί κατάπαυσης πυρός». Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. σεβόμενη την υπογραφή εκεχειρίας, διέταξε παύση πυρός. Όμως δεν συνέβη το ίδιο και με την άλλη πλευρά. Ο εχθρός συνεχίζει απτόητος τους βομβαρδισμούς του στρατοπέδου μας με αποκορύφωμα την νυκτερινή επίθεση (20.00) η οποία υποστηρίζεται από όλμους 4,2 και 81 χιλ.
Η μάχη υπήρξε σφοδροτάτη και διήρκησε μέχρι τις 03.30 ως πρωινής της 23/7/1974. Ο εχθρός είχε μεγάλες απώλειες στο πεδίο της μάχης, εν αντιθέσει με τα αμυνόμενα τμήματα μας.
Το τέλος της πρώτης φάσης του ΑΤΤΙΛΑ Ι, βρίσκει τον εχθρό σε μειονεκτικότατη θέση. Αν και έχει αποβιβάσει στο νησί 40.000 στρατό και περίπου 200-300 άρματα μάχης. όχι μόνο δεν κατόρθωσε να προωθήσει τις θέσεις του, αντίθετα έχει χάσει στα περισσότερα πεδία μάχης.
Η ιστορία για να είναι δίκαιη, πρέπει πιστεύω να αναφέρει και ονομαστικά τους ανθρώπους που καθορίζουν τις εξελίξεις, Χωρίς να θεωρηθεί υπερβολή, πιστεύω ότι ο καθένας από μας όπου και αν βρέθηκε - την ώρα της μάχης - έκανε το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει.
Όμως κάποιοι άνθρωποι, σηματοδοτήσανε με το θάρρος και την τόλμη τους όλη την εξέλιξη της πρώτης φάσης. Η ύπαρξη στην Δ/νση του 3ου Ε.Γ. του ταγματάρχη Καλλιώρα - παροιμιώδης η ηρεμία του - στην Διοίκηση του Λ.Β.Ο., του Λοχαγού Κυρίτση από την Λάρισα, του 4ου Λόχου, του Λοχαγού Αρώνη, του Αντισυνταγματάρχη Σταρουλόπουλου ( Υποδιοικητή της ΕΛ.ΔΥ.Κ.) είναι πιστεύω ένας από τους λόγους που οι απώλειες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. είναι σε σύγκριση με τις απώλειες του εχθρού ασήμαντες.
Οι εκτιμήσεις του BBC για τις απώλειες των τούρκων αναφέρονται σε χιλιάδες ενώ αντίστοιχα της ΕΛ.ΔΥ.Κ. ήταν:
Νεκροί 12
Τραυματίες 45
Αγνοούμενοι 11 (στην νυκτερινή επίθεση στο χωριό ΚΙΟΝΕΛΙ)».
Αλλά και η συνέχεια ήταν το ίδιο δραματική. Η ανήσυχη ηρεμία δεν διήρκησε για πολύ. Οι τούρκοι συνομιλούν στην Γενεύη, απλώς για να κερδίσουν χρόνο, ώστε να προετοιμάσουν το τελειωτικό τους κτύπημα. Η ηγεσία της μητρός πατρίδος όπως προαναφέραμε, δηλώνει δια του υπουργού της των εξωτερικών, ότι προτιμά τον πόλεμο παρά την ταπείνωση. Όταν, όμως, οι βόμβες στην Κύπρο αρχίζουν και πάλιν να πέφτουν και τα άρματα μάχης να εφορμούν για την καθοριστική προέλαση, με χίλιες δυο προφάσεις, δηλώνει αδύναμη να υπερασπίσει τα παιδιά της, τα οποία με τους λιγοστούς Ελληνοκυπρίους που πίστευαν ακόμα στο όνειρο δίνουν το υπέρ πάντων αγώνα.
Να πως περιγράφει τα γεγονότα ο Σάκης Πλέσσας, ένας ακόμα εκ των τριακοσίων της ΕΛ.ΔΥ.Κ. που υπερασπίσθηκε με απαράμιλλο σθένος το πάτριο έδαφος.
14 Αυγούστου 1974 (ΑΤΤΙΛΑΣ 2)
«Οι τούρκοι έχουν κυριαρχήσει σχεδόν παντού, έχουν χαράξει τη γραμμή τους και δεν έχουν καταφέρει να καταλάβουν τον θύλακα της ΕΛ.ΔΥ.Κ. παρότι τον έχουν κυκλώσει. Στις 14 Αυγούστου ξημερώματα αρχίζουν καταιγιστικό πυρ κατά των θέσεων της ΕΛ.ΔΥ.Κ. και των δυνάμεων που είναι διατεταγμένες γύρω και μέσα από το Στρατόπεδο. Οι δυνάμεις αυτές είναι τρεις Λόχοι, ο Λόχος Διοικήσεως έξω από το Στρατόπεδο και ο 2ος και 4ος Λόχος μέσα σε αυτό. Μετά από καταιγιστικό πυρ δύο ωρών αρχίζει η Τουρκική επίθεση. Προηγούνται τα άρματα μάχης και ακολουθεί πεζικό πλήρως εξοπλισμένο.
Η επίθεση αποκρούεται, με τεράστιες απώλειες για τους Τούρκους. Στις 11 και 20 έχουμε τη δεύτερη Τουρκική επίθεση, οι Τούρκοι έχουν παραταχθεί σε δύο διαδοχικές γραμμές και προχωρούνε, οι απώλειες τους όμως είναι τόσο μεγάλες, που και πάλι δεν καταφέρνουν να προχωρήσουν βήμα. Στις 8 το βράδυ κάνουν νέα νυχτερινή επίθεση αλλά και αυτή αποκρούεται. Φτάνουμε έτσι στις 15 Αυγούστου στις 11 το πρωί. Οι Τούρκοι αρχίζουν να βάλουν τις θέσεις της ΕΛ.ΔΥ.Κ. με αεροπορία και εν συνεχεία με άρματα και Πεζικό. Οι «ελδυκάριοι» με τη βοήθεια μιας μοίρας Πυροβολικού κατορθώνουν και πάλι να αποκρούσουν τις επιθέσεις των Τούρκων με ελάχιστες απώλειες σε αντίθεση με τον εχθρό που έχει και πάλι τεράστιες απώλειες.
Που οφειλόταν τώρα το γεγονός ότι οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν ούτε βήμα παρά τις οργανωμένες επιθέσεις τους και τις τεράστιες απώλειες που είχαν; Η άμυνα της ΕΛ.ΔΥ.Κ. χωρίς να υπάρχει πλήρες πολεμικό υλικό και ούτε αρκετοί άνδρες για να αντιμετωπιστούν κατάλληλα οι οργανωμένες επιθέσεις κατόρθωσε χάρις τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των ανδρών της να αποκρούσει τις επιθέσεις του εχθρού και μάλιστα να προκαλέσουν σύγχυση, πανικό, και αντικαταστάσεις στους ανώτατους αξιωματικούς του εχθρού.
Και φθάνουμε στις 16 Αυγούστου. Με το πρώτο φως της ημέρας οι Τούρκοι εξαπολύουν επίθεση με την αεροπορία. Ακολουθούν όλμοι και όπλα υποστήριξης και τέλος τα άρματα με το Πεζικό. Συναντούν σθεναρή, αντίσταση αλλά οι «Ελδυκάριοι» είναι λίγοι. Οι Τούρκοι προωθούνται στη Σχολή Γρηγορίου από την περιοχή Γερολάκκου. Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. πλέον θεωρείται κυκλωμένη. Μόνο ένα τμήμα της περιοχής του δρόμου Λευκωσίας Γερολάκκου είναι ακάλυπτο. Η Διμοιρία Μηχανικού με τον υπόλοιπο Λόχο Διοικήσεως μάχονται σαν λιοντάρια μέχρι τις 11 το πρωί, οπότε και τα άρματα έφθασαν στις θέσεις τους και πάτησαν αρκετούς από αυτούς.
Οι απώλειες σε σχέση με την δύναμη είναι μεγάλες. Από τους 35 άνδρες οι 23 είναι νεκροί. Οι δύο Λόχοι που ήταν μέσα στο στρατόπεδο ο 2ος και ο 4ος, ήταν πλέον κυκλωμένοι. ΄Έδωσαν επική μάχη και πολλές φορές σώμα με σώμα ενώ εδέχοντο επιθέσεις από αεροπορία, πολυβόλα «Μπράουνικγ», και εμπρηστικές βόμβες «Ναπάλμ», άρματα και Πεζικό.
Η επική και ανεπανάληπτη σε ηρωισμό και αυτοθυσία μάχη των λίγων εναντίων των πολλών κράτησε σχεδόν μέχρι τις 4 το απόγευμα. Ο 4ος Λόχος είχε 19 νεκρούς και αγνοούμενους, καθώς και πολλούς τραυματίες. ΄Όταν οι Τούρκοι έμπαιναν στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. διετάχθη σύμπτυξη. Οι υπερασπιστές του στρατοπέδου πέρασαν στην κυριολεξία μέσα από τις γραμμές των Τούρκων βάλλοντες και βαλλόμενοι -πράγμα απίστευτο και όμως αληθινό- και έφθασαν στη περιοχή Αρχάγγελου όπου συγκεντρώθηκαν οι ζώντες υπερασπιστές. Μάλιστα εκείνη την ώρα έφθασαν στο ύψωμα Γρηγορίου ενισχύσεις από εφέδρους της Λεμεσού.
Όσοι είχαν απομείνει ζωντανοί δεν το πίστευαν, αλλά και όσοι έβλεπαν από μακριά ή έμαθαν για αυτό το μακελειό δεν πίστευαν ότι θα υπάρχουν ζωντανοί «Ελδυκάριοι». Ο αγώνας της ΕΛ.ΔΥ.Κ. ήταν ανεπανάληπτος, οι θυσίες των αξιωματικών και ανδρών της συγκρίνονται χωρίς υπερβολή με τις θυσίες των Θερμοπυλών, της Αλαμάνας, του Σκρά, και της Κλεισούρας. Οι σελίδες που γράφτηκαν είναι πραγματικά ολόχρυσες. Η εθελοθυσία, η αυταπάρνηση, η αγωνιστική διάθεση, η λεβεντιά, η αλληλεγγύη έφθασαν στα πιο ψηλά επίπεδα. Αυτές οι αρετές θα πρέπει να πρυτανεύσουν και σήμερα. Οι Τούρκοι βλέποντάς μας διχασμένους και αναποφάσιστους δεν πρόκειται να αλλάξουν στάση. Οι ημίθεοι υπερασπιστές της ΕΛ.ΔΥ.Κ. που έβαψαν με το αίμα τους τα άγια χώματα της Κύπρου δείχνουν σε όλους τους ΄Έλληνες το δρόμο του χρέους, το δρόμο της τιμής.
Απώλειες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. στη μάχη του στρατοπέδου οπλίτες νεκροί 26.
Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί μόνιμοι 16 - βαριά τραυματίες 22 και 200 ελαφριά. Οι άνδρες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. το 1974 έκαναν το καθήκον τους στο ακρότατο σημείο του Ελληνισμού. Θα πρέπει λοιπόν και η Ελληνική Πολιτεία έστω και μετά από 28 χρόνια να κάνει το δικό της, αναγνωρίζοντας την πολεμική τους υπηρεσία και να τους τοποθετήσει στη θέση που αρμόζει σε ήρωες, και φωτεινά παραδείγματα για τις νεώτερες γενιές».
Στην κατάσταση που επικρατούσε εκείνες τις φοβερές στιγμές, αναφέρεται και ο Λοχίας Κυριακόπουλος Στέλιος, από την Φαλάνη της Λάρισας, ο οποίος υπήρξε αυτόματης μάρτυς της ηρωικής θυσίας του αείμνηστου αξιωματικού Σταυριανάκου Σωτήριου. Να τι αναφέρει για την ηρωική θυσία του αείμνηστου Λοχαγού του: «Ο Σταυριανάκος αρνείται παρά το ότι τα άρματα βρίσκονται μια ανάσα από τις θέσεις μας να οπισθοχωρήσει. Πολεμά όρθιος, έχοντας απέναντι του τα αμέτρητα τουρκικά άρματα και τους χασισωμένους τούρκους της Ανατολίας, έως ότου μια αντιαρματική βολή τον κτυπά στο μέτωπό για να πέσει νεκρός για την αιώνια Ελλάδα. Έπεσε όρθιος, αρνούμενος να παραδοθεί ή να οπισθοχωρήσει για να γράψει έτσι το όνομα του με τα πιο χρυσά γράμματα στην σύγχρονη Ελληνική Ιστορία...».
Τέτοιες ηρωικές πράξεις έγραψαν όλα ανεξαιρέτως τα παιδία της μάνας Ελλάδος, κάτω από αντίξοες συνθήκες, έχοντας να αντιμετωπίσουν τις κατά πολύ υπέρτερες από κάθε άποψη εχθρικές δυνάμεις. Έχει ενδιαφέρον στο σημείο αυτό να δούμε το περιεχόμενο του πρώτου δελτίου ενημερώσεως οπλιτών της ΕΛ.ΔΥ.Κ., που εκδόθηκε λίγες μόνο μέρες μετά την ολοκλήρωση της καταστροφής.
ΔΕΛΤΙΟΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΩΣ ΟΠΛΙΤΩΝ - ΠΕΡΙΟΔΟΣ 11-20 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1974
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΣΤΟΥΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛ.ΔΥ.Κ.
Αισθανόμεθα σήμερα την ανάγκη να αφιερώσουμε την σκέψιν μας στους ηρωικούς νεκρούς της ΕΛ.ΔΥ.Κ.
Αντί για μνημόσυνο σε λαμπρές εκκλησίες με ακολουθίες Ιερέων και πλήθος κόσμου να τιμά την μνήμη τους λίγες γραμμές εδώ γραμμένες από τους συναδέλφους τους ας είναι μία ελαχίστη προσφορά. Αντί για δάφνινα στεφάνια στους τάφους των και δάκρυα συγγενών και αγαπητών προσώπων λίγα λόγια γραμμένα από εμάς ας είναι βάλσαμο στις ηρωικές ψυχές αυτών που δεν φοβηθήκανε το θάνατο.
Οι ήρωες δεν πεθαίνουν ποτέ. Μένουν ζωντανοί στην μνήμη των επερχομένων γενεών, δίνοντας παράδειγμα προς μίμηση. Γράφουν νέες ένδοξες σελίδες στην Ιστορίαν μας. Οι ήρωες πολεμούν σαν ΄Έλληνες είπεν ο Πατέρας της Νίκης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Πρωθυπουργός της Αγγλίας Τσώρτσιλ, όταν οι λίγοι άοπλοι Έλληνες ενίκησαν στην Β. ΄Ηπειρο τους Ιταλούς, μη μπορώντας να εκφράση αλλιώς τον θαυμασμό του. Διά μίαν ακόμη φορά απεδείχθη και εδώ περιτράνως τούτο.
Οι Τριακόσιοι του Λεωνίδα υπερασπίστηκαν τα στενά των Θερμοπυλών και έπεσαν μέχρις ενός. Τριακόσιοι οπλίται της ΕΛ.ΔΥ.Κ. υπερασπίστηκαν το Στρατόπεδον της ΕΛ.ΔΥ.Κ. και την Πύλην της ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ και έπεσαν εκεί οι περισσότεροι. Οι λίγοι αγωνισταί της προτάξανε απέναντι στο σιδερόφρακτο εχθρό τα ηρωικά των στήθη όταν τα λιανοτούφεκα τους άναβαν από την πολυήμερη χρήση.
Στη μάχη αυτή απεδείχθη όπως και πάμπολλες φορές κατά το παρελθόν απέδειξαν οι ΄Έλληνες αγωνιστές, ότι στον πόλεμο δεν μετράει μόνον η αριθμητική υπεροχή και οι σιδερόφρακτες στρατιές, αλλά έτι περισσότερον το ψυχικόν σθένος, η αποφασιστικότης, τα ιδανικά, ο ηρωισμός. Η γενιά μας απέδειξε ότι δεν έχει να ζηλέψη τους ενδόξους αγωνιστάς του έπους της Αλβανίας και του Γράμμου και Βίτσι. Απέδειξε ότι είναι άξιοι απόγονοι ενδόξων Προγόνων. Δόξα και τιμή σ' αυτούς που χύσανε το αίμα τους που δώσανε ότι πολυτιμώτερο είχαν την ίδια την ζωήν τους  σαν τίμημα για την εκπλήρωση των εθνικών ιδεωδών, απάντηση στο κάλεσμα της ενδόξου Πατρίδος.
Κλείνουμε ευλαβώς το γόνυ στην σκέψη σας αθάνατοι ήρωες. Αιωνία σας η μνήμη ηρωικοί νεκροί μας.
(Υπό Στρατιώτουου Γώγου Λάμπρου)
(και Δεκανέως Καρύδη Εμμανουήλ)
Στην μαρτυρία του πολεμιστή Ανθυπολοχαγού της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Αντώνιου Αργυρίου αποτυπώνεται η πίκρα και το παράπονο του κάθε Έλληνα πατριώτη για την ανεπανάληπτη προδοσία του 1974: «Επολεμήσαμε εκεί. Με την πίστη ως την νίκη και με την ελπίδα η Μάνα Ελλάς να μας σκεπάσει με τα γαλανά φτερά της. Αναμέναμε με τους οφθαλμούς στον ουρανό για να αντικρίσωμεν τα ελληνικά φτερά. Δεν ήλθαν όμως. Διατί; Πιθανώς πολλοί να σπεύσουν να μου δώσουν απάντηση. Λυπούμαι, αλλά δεν θα την δεχθώ, διότι δεν ήσαν εκεί για να ζήσουν την πάλη των συναδέλφων μου, για να ζήσουν τα συναισθήματα, δια να τους ακούσουν ν' αποθνήσκουν με τα λόγια: «Ζήτω η Ελλάς - Ζήτω η Ενωσις!..» Οι κύριοι αυτοί δεν ευρέθησαν στο μεγάλο προσκλητήριο του Έθνους και της ιστορίας».
Επιτρέψετε μου στο σημείο αυτό να αναφερθώ σε μια άλλη τραγική πτυχή της κυπριακής τραγωδίας, μέσα από την οποία θα διαφανεί στον υπέρτατο βαθμό το μέγεθος της προδοσίας. Πρόκειται για την αεροπορική αποστολή «ΝΙΚΗ» που πραγματοποιήθηκε τη νύκτα της 21ης Ιουλίου του 1974 για την ενίσχυση των μαχόμενων Ελλήνων στην Κύπρο και που ήταν μια από τις επιτυχέστερες και ηρωικότερες επιχειρήσεις στην ιστορία της Ελληνικής πολεμικής αεροπορίας και όχι μόνο και που μέρος της οποίας ξεκίνησε από την Λάρισα. Την υλοποίηση του εγχειρήματος ανέλαβε η 354 μοίρα Τακτικών Μεταφορών με Αεροσκάφη NORATLAS, με τα γενναία πληρώματα τους, τα οποία άρπαξαν την Σημαία και έγιναν εμπροσθοφυλακή.
Οι Αεροπόροι αυτής της αποστολής στο σύνολο τους αποτελούν λαμπρό παράδειγμα θάρρους και πίστεως στον όρκο και το καθήκον, αφού με 13 μεταφορικά Αεροσκάφη λίαν περιορισμένων δυνατοτήτων, χωρίς κανένα ραδιοβοήθημα, νύκτα στα 300-500 πόδια πάνω από την θάλασσα, πέταξαν περί τα 1600 χιλιόμετρα με οριακά καύσιμα για την επιστροφή, που δεν επέτρεπε ούτε την παραμικρή καθυστέρηση εκ λάθους και σε περιοχή η οποία ελέγχετο αποκλειστικώς από τον εχθρό και από τους ραδιούργους βρετανούς, οι οποίοι δημιουργούσαν συνεχώς προσκόμματα στην πορεία τους.
Την νύκτα της 19ης προς 20η Ιουλίου 1974 στην 354 Μοίρα Μεταφορών αεροσκαφών NORATLAS επικρατούσε πολεμική ατμόσφαιρα. Γρήγορη ενημέρωση και τα πληρώματα ξεκινούσαν για τα αεροσκάφη τους. Η επιστράτευση που είχε διαταχθεί νωρίτερα τους βρήκε σχεδόν όλους μέσα στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Ο αγώνας άρχισε και έπρεπε να δοθεί με πίστη.
Το πρωί βρέθηκαν από την Καλαμάτα στη Λάρισα. Όλη την νύκτα αερομεταφορές και το μεσημέρι της Κυριακής της 21ης Ιουλίου πάλι στη Λάρισα. Τελικώς τα αεροσκάφη συγκεντρώνονται στην Σούδα της Κρήτης. Ξεκινήστε επιτυχία είναι να φθάσετε του είπαν-Το ταξίδι μακρύ και δύσκολο. Επιχείρηση αυτοκτονίας την είπαν. Μια επιχείρηση που τελικώς οι ένδοξοι αεροπόροι μας κατάφεραν κάτω από αντίξοες συνθήκες να την μετατρέψουν σε επιχείρηση νίκης.
Όλοι εκείνο το βράδυ κτυπούσαν αδιακρίτως τα NORATLAS. Εχθροί και φίλοι που αγνοούσαν την ταυτότητα τους. Η προσέγγιση και προσγείωση ήταν δύσκολες και άκρως επικίνδυνες. Τα αεροσκάφη δέχθηκαν πυκνά πυρά λόγω της φοβερής συγχύσεως και ασυνεννοησίας από τις φίλιες δυνάμεις, με αποτέλεσμα τέσσερα αεροσκάφη να υποστούν μεγάλες ζημιές, αλλά τα πληρώματα τους κατάφεραν τελικώς να τα προσγειώσουν έμφορτα από καταδρομείς και πολεμικό υλικό. Δυστυχώς όμως ένα από τα αεροσκάφοι εβλήθη καίρια με αποτέλεσμα να συντριβεί στο έδαφος. Αποτέλεσμα η θυσία ολόκληρου του πληρώματος του S/N 135 NORATLAS, μαζί με τους 27 καταδρομείς που μετέφερε και τους τρεις αεροπόρους μέλη του πληρώματος. Ένας μόνο εξ' αυτών, ο καταδρομέας Ζαφειρίου Αθανάσιος επέζησε ως εκ θαύματος. Η Θεσσαλία προσφέρει και πάλιν θυσία προς την πατρίδα τρία εικοσάχρονα βλαστάρια της.
Τους αείμνηστους καταδρομείς Δαλαμάγκα Ηλία του Δημητρίου από το Μεσοχώρι Λάρισας, Γιαννακό Στέφανο του Θωμά από το Παλαιοκκλήσι της Καρδίτσας και τον Νάκο Γεώργιο του Κωνσταντίνου από τον Πλάτανο των Τρικάλων.
Παρ' όλα αυτά όπως διηγείται ο ραδιοναυτήλος Κωνσταντίνος Ρουμελιώτης που μετείχε της αποστολής και παρά τις σοβαρές απώλειες χωρίς μάχη των καταδρομέων τα παλικάρια της Α' μοίρας Καταδρομών που μεταφέραμε, 19-20 χρονών τότε, μεσήλικες τώρα, αφού με χίλιες δυσκολίες καταφέραμε να προσγειωθούμε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας, λίγο πριν τη δράση θέριεψαν. Ξεχύθηκαν στην πίστα του αεροδρομίου, αναπτύχθηκαν και χάθηκαν στο σκοτάδι. Οι μάχες που έδωσαν δικαίωσαν τη θυσία των συντρόφων τους. Πράξεις ηρωισμού και αυτοθυσίας γνωστές σε λίγους. ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΣΙΩΠΗΣ. Μια σιωπή που έσπασε για την τοπική μας κοινωνία όταν ο Σύλλόγος Κυπρίων Νομού Λάρισας, πήρε την πρωτοβουλία να τιμήσει με αναμνηστικές πλακέτες όλους τους Λαρισαίους που έλαβαν μέρος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Κύπρο το 1963-1964, το 1967 και το1974. Η αναμνηστική πλακέτα, η οποία επιδόθηκε σε όλους τους πολεμιστές από τον αρχηγό και αναμορφωτή της Εθνικής Φρουράς της Κύπρου, αείμνηστο στρατηγό Ευάγγελο Φλωράκη, τον οποίο τόσο άδικα και αναπάντεχα χάσαμε προσφάτως, ήταν πράξη αναγνωρίσεως της προσφοράς των παιδιών της Ελλάδας προς την Κύπρο, όπως ο ίδιος ο αείμνηστος Αρχηγός δήλωσε, μετά την σιωπή των 28 χρόνων.
Οι πολεμικές επιχειρήσεις στην Κύπρο έχουν τελειώσει. Το προδομένο και ακρωτηριασμένο νησί μας, προσπαθεί και πάλιν να επουλώσει τις πληγές του. Χιλιάδες οι αγνοούμενοι, οι πρόσφυγες, οι εγκλωβισμένοι. Η ήττα είναι πολύ βαριά και το παράπονο της εγκαταλείψεως νωπό. Στα μάτια όλων διακρίνεις ένα πελώριο γιατί. Γιατί να μην βρεθεί εκείνες τις δύσκολες ώρες έστω και ένας Έλληνας, αποφασισμένος να ανοίξει όπως και ο Γεώργιος Παπανδρέου δέκα χρόνια πριν την θύρα του φρενοκομείου. Για να δούμε πόσοι θα έχαναν τον ύπνο τους. Γιατί η έγνοια του σφαγέα των Λαών Henry Kissinger, δεν ήταν άλλη από του να αποφύγει πάση θυσία μια απευθείας ελληνοτουρκική σύγκρουση, κάτι που δυστυχώς για μας, κατάφερε περίφημα.
Οι εξ Ελλάδος αδελφοί επιστρέφουν ξανά στην πατρώα γη. Κανένας δεν τους προσφέρει δάφνες και κότινους νίκης. Η πατρίδα φαίνεται πως ντρεπόταν για εκείνους που διαισθανόμενοι το χρέος επανέλαβαν και πάλιν το ΟΧΙ. Δεν εξηγείται διαφορετικά ο τρόπος με τον οποίο υποδέχθηκαν τους ήρωες τραυματίες στην Αθήνα μετά την επιστροφή τους από την Κύπρο. Να πως περιγράφει την ελεεινή συμπεριφορά των εκπροσώπων του ΄Έθνους, εν καιρώ πολέμου μάλιστα, ο Αντιστράτηγος ε.α. κ. Δημήτριος Μπίκος, -ο οποίος πολέμησε και τραυματίσθηκε στις μάχες στην περιοχή της αποβάσεως το 1974- στο βιβλίο του «πως χάσαμε το 38% της Κύπρου»: «Στο αεροδρόμιο του Ελληνικού φθάσαμε την 18.00 της 1ης Αυγούστου του 1974, μας περίμενε ο Αντισυνταγματάρχης Κατσέας Γεώργιος, ουδείς άλλος. Το αεροσκάφος τροχοδρόμησε σε υπόστεγο του αεροδρομίου, εκεί μας παρέλαβαν τα στρατιωτικά φορειοφόρα και μας μετέφεραν ταχύτατα στο 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
Τους τραυματίες, από τουρκικές σφαίρες, τους υποδέχθηκε ένας Αντισυνταγματάρχης, τους κρύψανε, τους μετέφεραν ταχύτατα στο Νοσοκομείο, δεν επέτρεψαν στους συγγενείς τους να τους δουν, δεν ενημέρωσαν τους συγγενείς για την άφιξη τους στο αεροδρόμιο, για την είσοδο τους στο Στρατιωτικό νοσοκομείο. Υπάρχει εξήγηση τέτοιας συμπεριφοράς; Να τη δώσεις εσύ αγαπητέ αναγνώστη».
Χρειάσθηκε να φθάσουμε στο 1994, για να υπάρξει επίσημη αναγνώριση από την Κυπριακή Δημοκρατία για τους πολεμιστές ήρωες της Κύπρου. Προς τούτο, με δαπάνες της Κυπριακής Δημοκρατίας και με την φροντίδα του Δήμου Ποταμιάς και του Συλλόγου Κυπρίων Νομού Λάρισας ανεγέρθηκε και αποκαλύφθηκε στις 26 Ιουνίου του 2000, στο Μεσοχώρι της Λάρισας, η προτομή του ήρωα καταδρομέα Δαλαμάγκα Ηλία. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έγιναν από τον πρώην υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου κ. Ουράνιο Ιωαννίδη. Ανάλογη προτομή τοποθετήθηκε ακόμα και στον Πλάτανο Τρικάλων προς τιμή του καταδρομέα Νάκου Γεώργιου. Απ' ότι γνωρίζω σε όλους τις οικογένειες ή τις τους Δήμους και τις κοινότητες των πεσόντων ηρώων, η Κυπριακή πολιτεία με απόφαση της η οποία λήφθηκε το 1994 δόθηκε οικονομική ενίσχυση περίπου 2.500.000 δρχ. Η οικονομική αυτή ενίσχυση σε αρκετές περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκε για την ανέγερση προτομών των πεσόντων ηρώων μας. Πληροφορούμε, ότι μια τέτοια προσπάθεια, βρίσκεται δε εξέλιξη για τον αείμνηστο καταδρομέα Νάκο Γεώργιο από τον Πλάτανο των Τρικάλων.
Τον Απρίλιο του 2002 και η Ελληνική Δημοκρατία αποφάσισε να τιμηθούν με τον Πολεμικό Σταυρό Β΄ Τάξεως και το αναμνηστικό Μετάλλιο Επιχειρήσεων Κύπρου, όλοι οι φονευθέντες-αγνούμενοι-τραυματισθέντες στις επιχειρήσεις της Κύπρου τα έτη 1964-1967- και 1974 και με Αναμνηστικό Μετάλλιο επιχειρήσεων Κύπρου, όλοι όσοι συμμετείχαν στις επιχειρήσεις της Κύπρου κατά τα προαναφερθέντα έτη. Η απόφαση αυτή όμως απεσύρθη αργότερα για λόγους που έχουν να κάνουν με την μαύρη σελίδα του πραξικοπήματος που προηγήθηκε της εισβολής. Λες και η κατάρα του πραξικοπήματος αφορά μόνο τα παιδιά που πρόταξαν τα στήθια τους στον τούρκο εισβολέα και δεν αφορά καθόλου εκείνους που την ώρα του χαλασμού και της σφαγής πανηγύριζαν τάχατες για την αναίμακτη επάνοδο της Δημοκρατίας, με την συμμετοχή μάλιστα του στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη αρχηγού της χούντας, ο οποίος κατά δήλωση του, έδωσε την εντολή για την ανατροπή του Μακαρίου. Δεν είναι βεβαίως του παρόντος όμως θεωρώ, ότι όσοι πραγματικά επιθυμούν να χυθεί άπλετο φως στην τραγωδία του 1974, δεν έχουν παρά να ανοίξουν κατ' ουσία τον φάκελο της Κύπρου, για τον οποίο πολλοί μίλησαν, πολλοί τον καπηλεύθηκαν αλλά ουδείς έως τώρα τόλμησε να βάλει το δάκτυλο επί των τύπων των ήλων. Ιδού η Ρόδος λοιπόν, για να δούμε πόσοι από τους ζώντες θα χάσουν τον ύπνο τους και πόσοι από τους αποβιώσαντες τα παράσημα τους. Γιατί, τώρα πια, είκοσι εννέα χρόνια μετά, ουδείς, μπορεί να σιωπά και να συγκαλύπτει, επικαλούμενος λόγους Εθνικού συμφέροντος. Γιατί σε τελική ανάλυση είναι ιεροσυλία να κατασυκοφαντούνται με αυτόν τον τρόπο οι αξιωματικοί και οι οπλίτες που παρέμειναν στην πρώτη γραμμή προσπαθώντας να σταματήσουν τις ορδές του Αττίλα.
Θα πρέπει επίσης να σημειώσω ότι στην Θεσσαλία με πρωτοβουλία των τοπικών συλλόγων των Κυπρίων Νομού Λαρίσης, Νομού Μαγνησίας και νομού Τρικάλων, έχουν δημιουργηθεί Αλσύλλια αφιερωμένα στους 1619 αγνοούμενους της Κυπριακής τραγωδίας του 1974. Στην Λάρισα το ’λσος βρίσκεται σε χώρο που παραχώρησε το Τ.Ε.Ι. της πόλεως και η δενδροφύτευση έγινε το Φθινόπωρο του 1995. Στα Τρίκαλα το ’λσος βρίσκεται σε χώρο που παραχωρήθηκε στην περιοχή Λογγγάκι από τον Δήμο Τρικάλων και η εγκατάσταση έγινε το 1996 και στον Νομό Μαγνησίας το ’λσος εγκαταστάθηκε το 2001 στην περιοχή της Νέας Ιωνίας σε χώρο που παραχωρήθηκε από τον Δήμο Νέας Ιωνίας.
Στην Λάρισα επίσης με πρωτοβουλία και δαπάνες του Συλλόγου των Κυπρίων ανεγέρθηκε μνημείο πεσόντων Ελλαδιτών υπέρ της Κύπρου και Ελλήνων Κυπρίων στους Εθνικούς αγώνες τα αποκαλυπτήρια του οποίου πραγματοποιήθηκαν στις 12 Νοεμβρίου του 1995 από τον τότε Υπουργό οικονομικών της Κύπρου, Χριστόδουλο Χριστοδούλου
Τέλος νοιώθω την ανάγκη να κλείσω την αναφορά μου στα τιμημένα παιδιά της Θεσσαλίας, με ένα απόσπασμα από την σελ. 167 του βιβλίο του Δημήτριου Μπίκου Αντιστράτηγου ε.α., «πως χάσαμε το 38% της Κύπρου», πολύ χαρακτηριστικό κατά την άποψη μου για ότι ακολούθησε αναφορικώς με την στάση του Έθνους απέναντι στους ήρωες του 1974. Ο Δημήτριος Μπίκος καταθέτει την άποψη του Υποστράτηγου ε.α. Κων. Νούσκα μέσα από το βιβλίο του «πραγματικός φάκελος της Κύπρου»: «Είναι μεγάλο εθνικό σφάλμα να συγχέουμε το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου που το έκαναν λίγοι, με τη γιγαντομαχία εναντίον της εισβολής που την έκαναν πολλοί. Είναι εθνικά επιζήμιο να μη γνωρίζουμε και να μην αναγνωρίζουμε ως Έλληνες, την μεγίστη προσφορά της Εθνικής Φρουράς και του Κυπριακού Ελληνισμού στη γιγαντομαχία της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
Είναι εθνικό έγκλημα να μην τιμούμε όπως πρέπει τους ηρωικούς και αξέχαστους νεκρούς αξιωματικούς και οπλίτες της τιτανομαχίας της Κύπρου. Σε κανένα πόλεμο της πρόσφατης Ελληνικής ιστορίας, δεν έδωσαν την ζωή τόσοι πολλοί, σε τόσες λίγες μέρες. Τριάντα περίπου Έλληνες και Ελληνοκύπριοι αξιωματικοί ανώτεροι και κατώτεροι φονεύθηκαν μόνο τις πρώτες μέρες της εισβολής
Είναι μεγάλη αχαριστία και εθνικό έγκλημα να μην ικανοποιούμε ηθικά και οικονομικά ως πολιτεία ως λαός τους ηρωικούς τραυματίες και αναπήρους των μαχών της Κύπρου».
Πριν η ανακοίνωση αυτή πάει στο τυπογραφείο, για την έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου, έφθασε στα χέρια μου μια σύντομη επιστολή ενός ακόμα φίλο πολεμιστή της ΕΛ.ΔΥ.Κ., τον Λοχαγού της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Καλέτσιου Χρήστου, από την ακριτική μας Αλεξανδρούπολη, με ημερομηνία 16 Αυγούστου 2003, που απέστειλε ο ίδιος προς τις εφημερίδες. Την δημοσιεύω αυτούσια, αφήνοντας σε σας αγαπητοί αναγνώστες κάθε σχόλιο.
«Κύριε Διευθυντά, Την 14,15 και 16 Αυγούστου 1974, η ΕΛ.ΔΥ.Κ. (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΥΠΡΟΥ) με διακόσιους ογδόντα (280) αξιωματικούς και οπλίτες, αντιμετώπισε τις ορδές του Αττίλα, στην πιο άνιση μάχη του 20ου Αιώνος, πληρώνοντας το με ογδόντα τρεις νεκρούς και πάρα πολλούς τραυματίες. Όσοι είχαν την θέληση να ασχοληθούν με το θέμα, γνωρίζουν ότι τα 83 αυτά ΠΑΛΙΚΑΡΙΑ, δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε, από κανέναν ήρωα της σύγχρονης ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Δυστυχώς, όλο αυτό το τριήμερο, κανείς πολιτικός και κανένα μέσο ενημέρωσης δεν έκανε το αυτονόητο. Να αφιερώσει λίγες αράδες στις σελίδες των εντύπων ή λίγο χρόνο στις εκπομπές, αποτίοντας φόρο τιμής στις μνήμες των ΗΡΩΩΝ αυτών. Μία λέξη ταιριάζει μόνον κύριοι. ΝΤΡΟΠΗ»!
Έχεις απόλυτο δίκαιο, φίλε Χρήστο. Αν τα παιδιά της ΕΛ.ΔΥ.Κ., ελάμβαναν μέρος σε κανένα «riality show», αντί να δώσουν το αίμα τους εξευτελίζοντας και ξεγυμνώνοντας τους τούρκους εισβολείς, θα ήταν οι πρώτοι στο γυαλί και οι πρώτοι σε τηλεθέαση!!!

*Για μην είμαστε όμως εντελώς άδικοι πρέπει να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια έγιναν αρκετές φιλότιμες προσπάθειες και έτσι κάτι άλλαξε, χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν διορθωθεί και πολλά πράγματα. 'Αποψη μου όμως, είναι πως όσοι πρόσφεραν έστω και κάτι μικρό σε εκείνη την άνιση μάχη, ας νοιώθουν ήσυχοι με την συνείδηση τους, αφού έπραξαν στο ακέραιο το καθήκον τους. Γιατί στο κάτω-κάτω η προσφορά προς την πατρίδα δεν χρίζει καμιάς ανταποδόσεως. Μια καλή κουβέντα μόνο φθάνει και περισσεύει!!!

**Παρά την μεγάλη επιθυμία μου να συμπεριλάβω όλα τα ονόματα των Θεσσαλών που μετείχαν των επιχειρήσεων στην Κύπρο, αυτό δεν κατέστη δυνατόν, αφού οι επανειλημμένες προσπάθειες μου προς το Γ.Ε.Σ. δεν βρήκαν την δέουσα ανταπόκριση. Έχω στην διάθεση μου τα περισσότερα ονόματα, αλλά ο κίνδυνος να παραλείψω κάποιους, δεν μου επιτρέπει δυστυχώς να τα δημοσιεύσω.

Αυγουστίνος (Ντίνος) Αυγουστή.